Wybrane aspekty pojmowania czasu przez osoby z ASD

Abstract

The article aims to show selected aspects of understanding the category of time by people on the autism spectrum. The specificity of time processing and perception by these people has been shown against the background of neurobiological and cultural conditions. The authors review the literature on the neurobiology of time and the cultural understanding and determination of time.They draw attention to the need to deepen the research on time processing by patients with ASD due to the importance of this skill for cognitive and social functioning of both children and adults. Based on a case study, special attention was given to was also paid to the problem of treating time as a stereotypy/fixation by people on the spectrum, which may signal complex reasons for differences in the processing and understanding of time, relating, among others, to adaptive abilities, communication difficulties or cognitive mechanisms.The research review and case analysis clearly indicate the need to conduct population research and include the problem in question in the scope of therapy for people on the autism spectrum.

Celem artykułu jest ukazanie wybranych aspektów pojmowania kategorii czasu przez osoby w spektrum autyzmu. Specyfika przetwarzania i percypowania czasu przez te osoby została ukazana na tle uwarunkowań neurobiologicznych i kulturowych. Autorki dokonały przeglądu literatury dotyczącej neurobiologii czasu oraz kulturowego pojmowania i określania czasu. Zwróciły uwagę na konieczność pogłębienia badań nad przetwarzaniem czasu przez osoby z ASD ze względu na wagę tej sprawności dla poziomu funkcjonowania poznawczego i społecznego zarówno dzieci, jak i dorosłych.Szczególną uwagę – na przykładzie studium przypadku – poświęcono problemowi traktowania czasu jako stereotypii/fiksacji przez osoby w spektrum, co może być sygnałem świadczącym o złożonych przyczynach odmienności w zakresie przetwarzania i rozumienia czasu, odnoszących się m.in. do zdolności adaptacyjnych, trudności komunikacyjnych czy mechanizmów poznawczych.Przegląd badań oraz analiza przypadku jednoznacznie wskazują na konieczność przeprowadzenia badań populacyjnych oraz wpisania omówionego problemu z zakres terapii osób ze spektrum autyzmu.