Pokaż uproszczony rekord

dc.contributor.authorHundert, Zbigniew
dc.date.accessioned2025-01-16T11:36:18Z
dc.date.available2025-01-16T11:36:18Z
dc.date.issued2024-12-30
dc.identifier.issn1644-857X
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/54240
dc.description.abstractMembers of the Łęczyca province nobility were politically active during the reign of Michał Korybut Wiśniowiecki. They sent their deputies to all six sejms held under this king. In general, in the years 1669–1673, the Łęczyca sejmik was represented at the sejms by 43 people, including 38 at the Election Sejm. Some of these deputies, such as Stefan Sarnowski, Chamberlain of Łęczyca, and Wawrzyniec Kossowski, Cupbearer of Łęczyca, were proactive parliamentarians with a strong pro-royal attitude. Senators from the Łęczyca province did not play such an important political role in the Polish-Lithuanian Commonwealth, but they faithfully protected royal majesty as local activists and as commanders of pospolite ruszenie (mass mobilisation). The nobility of Łęczyca formed local confederations in defense of the king twice: in 1670 and 1672, standing firmly against the activivities of the opposition. They were also one of the initiators of convening the so-called Equestrian Sejm and backed the Gołąb Confederation in 1672. Moreover, the Łęczyca nobility supported the main leaders of the court camp in the Crown, including Vice-Chancellor Andrzej Olszowski. In general, the attitude of the Łęczyca nobility towards King Michał and his political camp resulted, to a large extent, from their negative attitude towards foreigners, which according to them were supposedly personified by the pro-French opposition. The court camp of Michał Korybut Wiśniowiecki certainly did not have to worry about the results of the Łęczyca sejmiks. The royal entourage could only have doubts as to the effectiveness of their actions, an example of which was the unsuccessful auction of the district troops in 1671–1672, which was supposed to support the court in its struggles with the opposition and the external enemy.en
dc.description.abstractSzlachta województwa łęczyckiego była w okresie panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego aktywna politycznie. Wysłała swoich posłów na wszystkie sześć sejmów, które odbyły się za tego króla. Ogólnie w latach 1669–1673 sejmik łęczycki na sejmach reprezentowały 43 osoby, z czego aż 38 na sejmie elekcyjnym. Część z tych posłów, jak podkomorzy Stefan Sarnowski oraz podczaszy łęczycki Wawrzyniec Kossowski, była aktywnymi parlamentarzystami o silnym prokrólewskim nastawieniu. Senatorowie z województwa łęczyckiego nie odgrywali tak istotnej roli politycznej w Rzeczypospolitej, ale jako lokalni aktywiści i dowódcy pospolitego ruszenia stawali wiernie na straży majestatu. Szlachta łęczycka dwukrotnie zawiązywała lokalne konfederacje w obronie króla (1670 i 1672), będąc stanowczo przeciwną działaniom opozycji. Była również jednym z inicjatorów zwołania sejmu konnego i poparła w 1672 r. konfederację gołąbską. Wspierała głównych liderów obozu dworskiego w Koronie, jak podkanclerzego Andrzeja Olszowskiego. Ogólnie stosunek szlachty łęczyckiej do króla Michała I i jego obozu politycznego wynikał w znacznym stopniu z jej negatywnego nastawienia do cudzoziemszczyzny, której uosobieniem miała być profrancuska opozycja. Obóz dworski Michała Korybuta Wiśniowieckiego na pewno nie musiał martwić się o wyniki obrad na sejmikach łęczyckich. Wątpliwości mógł mieć jedynie co do skuteczności ich działań, czego przykładem była nieudana aukcja wojska powiatowego w latach 1671–1672, które miało wspomóc dwór w jego zmaganiach z opozycją i wrogiem zewnętrznym.pl
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl
dc.relation.ispartofseriesPrzegląd Nauk Historycznych;2pl
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
dc.subjectŁęczycaen
dc.subjectMichał Korybut Wiśniowieckien
dc.subjectthe Greater Poland Provinceen
dc.subjectRoyalistsen
dc.subjectAndrzej Olszowskien
dc.subjectdistrict troops provided by sejmiksen
dc.subjectthe Gołąb Confederationen
dc.subjectŁęczycapl
dc.subjectMichał Korybut Wiśniowieckipl
dc.subjectprowincja wielkopolskapl
dc.subjectregaliścipl
dc.subjectAndrzej Olszowskipl
dc.subjectwojska sejmikowepl
dc.subjectkonfederacja gołąbskapl
dc.titleSejmik województwa łęczyckiego a obóz dworski króla Michała 1669–1673pl
dc.title.alternativeThe Łęczyca Province Sejmik (Assembly) and the Court Camp of King Michał Korybut Wiśniowiecki 1669–1673en
dc.typeArticle
dc.page.number65-97
dc.contributor.authorAffiliationZamek Królewski w Warszawie – Muzeum; Uniwersytet Warszawskipl
dc.identifier.eissn2450-7660
dc.referencesArchiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Archiwum Skarbu Koronnego, dz. I, sygn. 74; dz. II, sygn. 63pl
dc.referencesArchiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Księgi Grodzkie Łęczyckie – Relacyjne [KGŁR], sygn. 128–135pl
dc.referencesArchiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Metryka Koronna – Libri Legationum [LL], sygn. 25pl
dc.referencesArchiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Metryka Koronna – Sigillata, sygn. 12pl
dc.referencesArchiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Nabytki Niedokumentowe Oddziału I [Nabytki], sygn. 199pl
dc.referencesArchiwum Narodowe w Krakowie, Archiwum Rodziny Pinoccich, sygn. 16pl
dc.referencesArchiwum Państwowe w Łodzi, Archiwum Rodziny Bartoszewiczów, sygn. 194pl
dc.referencesArchiwum Państwowe w Poznaniu, Akta Braci Czeskich, sygn. 2597dpl
dc.referencesBiblioteka Naukowa Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, rkps 8328 (Teki Pawińskiego, t. XI)pl
dc.referencesCentralnyj Derżawnyj Istorycznyj Archiw Ukraini, m. Lviv, f. 1, op. 1, ks. 264pl
dc.referencesDiariusz sejmu koronacyjnego 1669 roku, oprac. K. Przyboś, M. Ferenc, Kraków 2004.pl
dc.referencesDiariusz sejmu nadzwyczajnego 1670 roku, oprac. K. Przyboś, M. Ferenc, Kraków 2004.pl
dc.referencesDiariusz sejmu zwyczajnego 1670 roku, oprac. K. Przyboś, M. Ferenc, Kraków 2005.pl
dc.referencesDiariusz sejmu zwyczajnego 1672 roku, oprac. K. Przyboś, Kraków 2007.pl
dc.referencesKomput wojsk koronnych z podziałem chorągwi jazdy zaciągu polskiego na pułki 1673, oprac. Z. Hundert, „Studia z Dziejów Wojskowości” 2013, t. II, s. 311–322.pl
dc.referencesListy Jana Andrzeja Morstina, oprac. S. Ochmann-Staniszewska, Wrocław 2002.pl
dc.referencesPisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, oprac. F. Kluczycki, t. I, cz. 2, Kraków 1881.pl
dc.referencesVolumina Legum, oprac. J. Ohryzko, t. V, Petersburg 1860.pl
dc.referencesAtlas historyczny Polski, z. 5 (Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku), red. H. Rutkowski, cz. 2 (Komentarze i indeksy), Warszawa 1998.pl
dc.referencesBobiatyński K., Konflikt między Pacami a Leszczyńskimi. Przyczynek do historii stosunków między magnaterią litewską i koronną w latach siedemdziesiątych XVII wieku, [w:] Między obowiązkami, przywilejami a prawem Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku. Elity w państwie polsko-litewskim, red. A. Barwicka-Makula, A. Kalinowska, A. Perłakowski, D. Rolnik, F. Wolański, Warszawa 2023, s. 281–301.pl
dc.referencesChmielewska M., Sejm elekcyjny Michała Korybuta Wiśniowieckiego 1669 roku, Warszawa 2006.pl
dc.referencesDeputaci Trybunału Koronnego 1578–1794. Spis, cz. 3 (1661–1700), oprac. L. A. Wierzbicki, Warszawa 2017.pl
dc.referencesGroszkowski M., Rywalizacja o Ordynację Zamojską w latach 1665–1673, Warszawa 2022.pl
dc.referencesHundert Z., Listy przypowiednie dla Marcina Zamoyskiego z lat 1656, 1679 i 1683 na chorągwie jazdy i regiment pieszy w wojsku koronnym, „Res Historica” 2017, z. 43, s. 313–336. https://doi.org/10.17951/rh.2017.43.313-336pl
dc.referencesHundert Z., Między buławą a tronem. Wojsko koronne w walce stronnictwa malkontentów z ugrupowaniem dworskim w latach 1669–1673, wyd. 2, Oświęcim 2019.pl
dc.referencesHundert Z., Między Haliczem a Łęczycą. Sformowanie chorągwi husarskiej pisarza polnego koronnego Jakuba Potockiego i jej finansowanie przez sejmiki w ramach systemu repartycji z lat 1667–1673, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2023, t. XX, z. 1, s. 193–205. https://doi.org/10.36121/zhundert.20.2023.1.193pl
dc.referencesHundert Z., Wojskowe zaciągi sejmików ziemskich województwa mazowieckiego w latach 1671–1673, „Res Historica” 2018, z. 46, s. 141–180. https://doi.org/10.17951/rh.2018.46.141-180pl
dc.referencesKaniewski J., Sejmiki koronne wobec problemów wewnętrznych za panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669–1673), Katowice 2014.pl
dc.referencesKołodziej R., „Ostatni wolności naszej klejnot”. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014.pl
dc.referencesKucharski T., Sejmy elekcyjne w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1632–1733, Warszawa 2021.pl
dc.referencesMatyasik J., Obóz polityczny króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Warszawa 2011.pl
dc.referencesOchmann-Staniszewska S., Staniszewski Z., Sejm Rzeczypospolitej za Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, t. II, Wrocław 2000.pl
dc.referencesOlszewski H., Sejm konny. Rzecz o funkcjonowaniu ideologii demokracji szlacheckiej w dawnej Polsce, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1985, t. XXXVII, z. 2, s. 225–242.pl
dc.referencesPrzyboś A., Prażmowski Mikołaj, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXVIII, Wrocław 1984–1985, s. 382–389.pl
dc.referencesSkrodzka A., Elekcja Michała Korybuta Wiśniowieckiego w ikonografii z epoki, [w:] „Żył królem, umarł człowiekiem”. Michał Korybut Wiśniowiecki i jego czasy (1669–1673), red. Z. Hundert, P. Tyszka, Warszawa 2023, s. 81–106.pl
dc.referencesSkrzypietz A., Francja wobec Rzeczypospolitej za panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego, [w:] „Żył królem, umarł człowiekiem”. Michał Korybut Wiśniowiecki i jego czasy (1669–1673), red. Z. Hundert, P. Tyszka, Warszawa 2023, s. 217–241.pl
dc.referencesSrogosz T., Sprawy skarbowo-wojskowe w działalności sejmiku województwa łęczyckiego w XVII w., [w:] Między obowiązkami, przywilejami a prawem Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku. Społeczeństwo w obronie państwa polsko-litewskiego, red. A. Kalinowska, A. Perłakowski, D. Rolnik, F. Wolański, Warszawa 2018, s. 165–178.pl
dc.referencesStolicki J., Wobec wolności i króla. Działalność polityczna szlachty ruskiej, ukrainnej i wołyńskiej w latach 1673–1683, Kraków 2007.pl
dc.referencesUrzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XVI–XVIII w., oprac. K. Mikulski, W. Stanek, Z. Górski, R. Kabaciński, Kórnik 1990.pl
dc.referencesUrzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. E. Opaliński, H. Żerek-Kleszcz, Kórnik 1993.pl
dc.referencesWierzbicki L. A., Król jako stan sejmujący na przykładzie Michała Korybuta Wiśniowieckiego, [w:] „Żył królem, umarł człowiekiem”. Michał Korybut Wiśniowiecki i jego czasy (1669–1673), red. Z. Hundert, P. Tyszka, Warszawa 2023, s. 161–173.pl
dc.referencesWierzbicki L. A., Marszałkowie i parlamentarzyści. Studia z dziejów sejmu polskiego w XVII wieku, Warszawa 2014.pl
dc.referencesWierzbicki L. A., O zgodę w Rzeczypospolitej. Zjazd warszawski i sejm pacyfikacyjny 1673 roku, Lublin 2005.pl
dc.referencesWierzbicki L. A., Poselstwa do królów rodaków. Postawy i postulaty szlachty polskiej na sejmikach i zjazdach w latach 1669–1695, Lublin 2022.pl
dc.referencesWierzbicki L. A., Pospolite ruszenie w Polsce w drugiej połowie XVII wieku. Ostatnie wyprawy z lat 1671–1672, Lublin 2011.pl
dc.referencesWierzbicki L. A., Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej w XVII wieku, Warszawa 2017.pl
dc.referencesWierzbicki L. A., Zjazd gołąbsko-lubelski. Obrady stanów Rzeczypospolitej w formule sejmu konnego w 1672 roku, Warszawa 2022.pl
dc.referencesWłodarczyk J., Sejmiki łęczyckie, Łódź 1973.pl
dc.contributor.authorEmailzhundert@zamek-krolewski.pl
dc.identifier.doi10.18778/1644-857X.23.02.03
dc.relation.volume23


Pliki tej pozycji

Thumbnail

Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach

Pokaż uproszczony rekord

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Poza zaznaczonymi wyjątkami, licencja tej pozycji opisana jest jako https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0