| dc.contributor.author | Stamm-Korecka, Agnieszka | |
| dc.date.accessioned | 2025-12-03T10:59:28Z | |
| dc.date.available | 2025-12-03T10:59:28Z | |
| dc.date.issued | 2025-11-30 | |
| dc.identifier.issn | 0208-600X | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/56860 | |
| dc.description.abstract | The article is devoted to the phenomenon of the differentiation of political views of young people based on gender. In the introduction, I indicate the beginnings of the growth of right- -wing political sympathies of young people, which can be dated to the period 2013–2015, then referred to as the “right-wing turn”, and then I discuss the dynamics of political self-identification of young people. In the following sections, I present existing data that illustrate the described phenomenon of differentiation of political views and right-wing radicalism based on gender and selected ways of interpretation. Then, I describe the results of my own research from the unpublished doctoral thesis “Portret socjologiczny młodych mieszkańców aglomeracji poznańskiej o prawicowej autoidentyfikacji. Wymiar odświętny a życie codzienne” in the context of gender differentiation of narratives. The article ends by reflecting on the current political situation and identifying further interesting research areas. | en |
| dc.description.abstract | Artykuł poświęcony jest zjawisku zróżnicowania poglądów politycznych młodych ze względu na płeć. We wstępie wskazuję na początki wzrostu prawicowych sympatii politycznych młodych osób, które szczególnie wyraźnie widoczne były w okresie 2013–2015, zyskując miano „zwrotu prawicowego”; następnie omawiam, jak kształtowała się w czasie dynamika autoidentyfikacji politycznych tej grupy wiekowej. W kolejnych częściach prezentuję dane zastane, poświęcone fenomenowi zróżnicowania poglądów politycznych i prawicowego radykalizmu ze względu na płeć oraz wybrane sposoby ich interpretacji, a także opisuję wnioski z własnych badań z niepublikowanej pracy doktorskiej Portret socjologiczny młodych mieszkańców aglomeracji poznańskiej o prawicowej autoidentyfikacji. Wymiar odświętny a życie codzienne, skupiając się na kontekście płciowego zróżnicowania narracji. Artykuł kończy się refleksją na temat aktualnej sytuacji politycznej oraz określeniem dalszych interesujących obszarów badawczych. | pl |
| dc.language.iso | pl | |
| dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
| dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica;94 | pl |
| dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
| dc.subject | polityka | pl |
| dc.subject | prawica | pl |
| dc.subject | płeć | pl |
| dc.subject | młodzi | pl |
| dc.subject | politics | en |
| dc.subject | right-wing | en |
| dc.subject | gender | en |
| dc.subject | young people | en |
| dc.title | Prawicowy radykalizm a płeć – analiza zróżnicowania zjawiska wśród młodych | pl |
| dc.title.alternative | Right-wing radicalism and gender – analysis of the diversity of the phenomenon among young people | en |
| dc.type | Article | |
| dc.page.number | 47-62 | |
| dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Socjologii, Zakład Socjologii Jednostki i Relacji Społecznych | pl |
| dc.identifier.eissn | 2353-4850 | |
| dc.references | Bauman Z. (2000), Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wydawnictwo Sic!, Warszawa. | pl |
| dc.references | Chrzczonowicz M. (2025), Dla Mentzena poród po gwałcie to tylko „nieprzyjemność”. Przypominamy mu nieprzyjemne fakty, OKO.press, https://oko.press/dla-mentzena-porod-po-gwalcie-to-tylko-nieprzyjemnosc-przypominamy-mu-nieprzyjemne-fakty (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Czekała F., Gluza R. (2025), Bunt młodych. Co drugi wyborca głosował na Mentzena, kobiety wolały lewicę, https://tvn24.pl/polska/wybory-prezydenckie-2025-bunt-mlodych-co-drugi-glosowal-na-mentzena-kobiety-wolaly-lewice-st8471033 (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Diaz-Rosillo C.E. (2008), Single-Issue Voting, [w:] Encyclopedia of U.S. Campaigns, Elections, and Electoral Behavior, SAGE Publications, s. 743, https://doi.org/10.4135/9781412963886.n385 | pl |
| dc.references | Długosz P. (2024), Młodzież w epoce kryzysów, Wydawnictwo Academicon, Lublin. | pl |
| dc.references | Dymek J. (2017), Cześć i chałwa młodej Polsce (prawicowej), Krytyka Polityczna, https://krytykapolityczna.pl/kraj/mloda-polska-prawica (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | EU Challenges and Priorities. Young People’s Views (2025), Eurobarometer, https://data.europa.eu/doi/10.2775/9830210 (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Fal M. (2014), „Korwin masakruje…”, czyli o politycznej karierze pewnego słowa, naTemat.pl, https://natemat.pl/103155,korwin-masakruje-czyli-o-politycznej-karierze-pewnego-slowa (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Faludi S. (2013), Reakcja. Niewypowiedziana wojna przeciw kobietom, przeł. A. Dzierzgowska, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa. | pl |
| dc.references | Gruchoła M., Zieliński R. (2025), Poczucie polskości pokoleń medialnych. Raport z badań, „Edukacja Międzykulturowa”, t. 28, nr 1, s. 47–60, https://doi.org/10.15804/em.2025.01.03 | pl |
| dc.references | Jak głosowali mężczyźni, a jak kobiety? Młode panie wsparły KO i Lewicę, młodzi panowie Konfederację. Starsi poparli PiS (2023), TVN24, https://tvn24.pl/wybory-parlamentarne-2023/wybory-parlamentarne-2023-jak-glosowali-mezczyzni-a-jak-kobiety-st7399212 (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Jurszo R., Pacewicz P. (2019), Mężczyźni najbardziej boją się gejów i Gender, kobiety zapaści ochrony zdrowia. Wspólny strach o klimat, OKO.press, https://oko.press/mezczyzni-najbardziej-boja-sie-gejow-i-gender-kobiety-zapasci-sluzby-zdrowia-wspolny-strach-o-klimat (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Korolczuk E. i in. (red.) (2019), Bunt kobiet. Czarne Protesty i Strajki Kobiet, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk. | pl |
| dc.references | Kowalewska J. (2025), „Sławomir jest rycerski”. Pytałam młode kobiety, dlaczego chcą głosować na kandydata Konfederacji, Wyborcza.pl Szczecin, https://szczecin.wyborcza.pl/szczecin/7,34939,31831927,selfie-z-mentzenem-dlaczego-mlode-kobiety-chca-glosowac-na.html (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Krajewski M. (2013), Przeciwzłożoność. Polityki prostoty, „Studia Socjologiczne”, nr 4(211), s. 37–50. | pl |
| dc.references | Latos G. (2023), Wybory 2023. Kobiety odchodzą od prawicy. I głosują liczniej niż mężczyźni. Kogo wybrały?, Gazeta Prawna, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/9322953,wybory-2023-kobiety-odchodza-od-prawicy-jak-glosowaly-kobiety-kogo-wybraly-kobiety.html (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Mannheim K. (2008), Ideologia i utopia, przeł. J. Miziński, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa. | pl |
| dc.references | Melosik Z. (2006), Kryzys męskości w kulturze współczesnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków. | pl |
| dc.references | Messyasz K. (2015), Postawy polityczne młodzieży polskiej w świetle badań empirycznych, „Władza Sądzenia”, nr 7, s. 57–79, https://dspace.uni.lodz.pl/bitstream/handle/11089/21803/postawy-polityczne-mlodziezy-polskiej-w-swietle-badan-empirycznych.pdf (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Młodzieżowe eurowybory. Nowa Prawica wygrała. PO dopiero czwarta (2014), Newsweek, https://www.newsweek.pl/polska/mlodziezowe-eurowybory-janusz-korwin-mikke-wygral-newsweekpl/1mb81h9#google_vignette (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | O dopuszczalności przerywania ciąży i protestach po wyroku Trybunału Konstytucyjnego (2020), CBOS, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_153_20.PDF (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Oszczędności i brak długów – a nie luksusy – stają się dla młodych symbolami sukcesu finansowego (RAPORT) (2025), PAP, Autopay, https://www.pap.pl/mediaroom/oszczednosci-i-brak-dlugow-nie-luksusy-staja-sie-dla-mlodych-symbolami-sukcesu (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Pacewicz K. (2019), Młodzi mężczyźni są prawicowi i samotni, a młode kobiety liberalne i w związkach, Wyborcza.pl, https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,24700696,mlodzi-wypisali-sie-z-politycznej-wojny-starszych-maja.html (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Pacewicz P. (2016), Kaczyński rozstrzyga sprawę aborcji: „Żeby kobiety rodziły nawet zdeformowane dzieci, skazane na śmierć”, OKO.press, https://oko.press/kaczynski-zeby-kobiety-rodzily-nawet-mocno-zdeformowane-dzieci-skazane-na-smierc (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Płociński M., Flieger E. (2025), „Rzecz w tym”. Dlaczego młode kobiety głosują na Konfederację? I kim są „faceciki”?, Rzeczpospolita, https://www.rp.pl/polityka/art42022491-rzecz-w-tym-dlaczego-mlode-kobiety-glosuja-na-konfederacje-i-kim-sa-faceciki?refreshpaywall=5a44426d-230f-4d0c-9175-e226e81ad08a (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Poglądy polityczne młodych Polaków a płeć i miejsce zamieszkania (2021), CBOS, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/K_028_21.PDF (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Population by Educational Attainment Level, Sex and Age (%) – Mail Indicators, Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/EDAT_LFSE_03__custom_6083838/bookmark/table?lang=en&bookmarkId=4942b3af-a41a-4c31-b179-361c544e500f (dostęp: 31.07.2025), https://doi.org/10.2908/edat_lfse_03 | pl |
| dc.references | Potocki P., Machalica B. (2022), Pęknięte pokolenie rewolucjonistów? Młodzi wobec sytuacji w Polsce w 2021 roku, Friedrich-Ebert-Stiftung, Warszawa. | pl |
| dc.references | Rasiewicz N. (2025), Skąd się wziął fenomen Sławomira Mentzena wśród młodych? „Poznali tylko jego”, WNP, https://www.wnp.pl/polityka-i-sondaze/skad-sie-wzial-fenomen-slawomira-mentzena-wsrod-mlodych-poznali-tylko-jego,946708.html (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Rzeczkowski G. (2013), Janusz Korwin-Mikke ciągle w grze, Polityka, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1561037%2C1%2Cjanusz-korwin-mikke-ciagle-w-grze.read (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Sadura P., Sierakowski S. (2025), Nowy duopol obali ten system. Raport z badań po wyborach prezydenckich, Instytut Krytyki Politycznej, Warszawa. | pl |
| dc.references | Stanley B., Żerkowska-Balas M. (2020), Sondaż w sprawie protestów. Kto bierze udział w spacerach?, Polityka, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/2074683,1,sondaz-w-sprawie-protestow-kto-bierze-udzial-w-spacerach.read (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Szafraniec K., Grygieńć J. (2019), Prawicowość młodych Polaków. Kontekst wyborów parlamentarnych z 2015 roku, „Studia Socjologiczne”, nr 2(233), s. 5–35, https://doi.org/10.24425/sts.2019.126138 | pl |
| dc.references | Twenge J.M. (2019), iGen. Dlaczego dzieciaki dorastające w sieci są mniej zbuntowane, bardziej tolerancyjne, mniej szczęśliwe – i zupełnie nieprzygotowane do dorosłości. I co to oznacza dla nas wszystkich, przeł. O. Dziedzic, Smak Słowa, Sopot. | pl |
| dc.references | Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. 1993 nr 17 poz. 78), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19930170078 (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Wielecki K. (1990), Społeczne czynniki tożsamości pokoleniowej młodzieży, „Studia Socjologiczne”, nr 1–2(116–117), s. 61–82. | pl |
| dc.references | Winiewski M. i in. (2015), Podłoże prawicowych preferencji wyborczych młodych Polaków, Centrum Badań nad Uprzedzeniami, Warszawa. | pl |
| dc.references | Woźniak A. (2025), Zagłosowały na Mentzena. Politolożka mówi o powodach, WP Kobieta, https://kobieta.wp.pl/wybraly-mentzena-politolozka-dziala-na-wyobraznie-7158388693543616a?utm (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Współczesna matka Polka nie chce inspirować się swoją mamą (2016), Wirtualnemedia.pl, https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/wspolczesna-matka-polka-nie-chce-inspirowac-sie-swoja-mama (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Wybory 2015. Polska młodzież prawicowa: 66 proc. głosów uczniów i studentów poszło na PiS, Kukiza i Korwina (2015), Wyborcza.pl, https://wyborcza.pl/7,75398,19087837,wybory-2015-polska-mlodziez-prawicowa-66-proc-glosow-uczniow.html (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Wybory prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (2025), PKW, https://prezydent2025.pkw.gov.pl/prezydent2025/pl/wynik/pl (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Wyrwińska D. (2020), Co się dzieje z mężczyznami. Analiza dyskursów dotyczących kryzysu męskości w artykułach prasowych oraz internetowych, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. | pl |
| dc.references | Zainteresowanie polityką i poglądy polityczne w latach 1989–2015. Deklaracje ludzi młodych na tle ogółu badanych (2015), CBOS, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2015/K_135_15.PDF (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Żakowski J. (2014), Dlaczego młodzi wybierają Nową Prawicę?, Polityka, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1582031%2C1%2Cdlaczego-mlodzi-wybieraja-nowa-prawice.read (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.references | Żurek I. (2022), Więcej kobiet z wykształceniem wyższym niż mężczyzn, INFOR, https://kadry.infor.pl/wiadomosci/5521406,Wiecej-kobiet-z-wyksztalceniem-wyzszym-niz-mezczyzn.html (dostęp: 31.07.2025). | pl |
| dc.contributor.authorEmail | agnieszka.stamm-korecka@amu.edu.pl | |
| dc.identifier.doi | 10.18778/0208-600X.94.03 | |