Probleme der gesetzlichen Regelung des Status des Ministers in der Volksrepublik Polen

Abstract

Status prawny ministra obejm uje trzy elementy: ustrojowo-prawny (określający położenie prawne ministra w system ie organów państwowych), organizacyjny (określający funkcje kierow nicze ministra) i ekonom iczno-polityczny (określający zadania ministra w danym system ie gospodarowania i zarządzania oraz związane z tymi zadaniami kompetencje prawne ministra). Stworzenie logicznego, spójnego i zamkniętego systemu prawnego określającego status ministra wymaga zachowania bezwzględnej zgodności wszystkich trzech elementów określających ten status. Tworząc taki system, ustawodawca powinien dysponować odpowiednimi koncepcjami teoretycznym i modelu ministra w sferze ustrojowo- prawnej, w sferze organizacji i zarządzania oraz w sferze ekonomiczno-politycznej. Zadaniem ustawodawcy jest dobór tych koncepcji pod względom merytorycznym i formalnym. Analizując stan prawodawstwa polskiego określającego status ministra, autor dowodzi, iż stan ten nie tworzy logicznego i spójnego systemu. Konstytucja PRL nie określa bowiem w sposób pełny koncepcji ustrojowo-prawnej ministra. Praktyka polityczno-prawna oraz akty Rady Ministrów stworzyły model odbiegający od konstytucyjnego modelu ministra, inne akty prawne, w tym ustawy tworzące urzędy ministra i określające zakresy ich działania, a także inne akty (rozporządzenia Rady Ministrów określające szczegółowe zakresy działania urzędów ministrów, statuty ministerstw oraz ich regulaminy organizacyjne) pochodzą z różnych lat (najstarsze — z roku 1944, najnowsze — z 1984), nie różnicują zadań ministrów, nie określają ich funkcji kierowniczych, są nieadekwatne do obowiązujących systemów ekonomiczno-politycznych. Autor krytycznie ocenia również dorobek teoretyczny nauk prawnych oraz nauki organizacji i zarządzania w zakresie problematyki ministra. Na tej podstawie twierdzi też, że nie można domagać się od ustawodawcy klarownej koncepcji statusu prawnego ministra, ponieważ ustawodawca nie dysponuje odpowiednim tworzywem teoretycznym. Autor proponuje nie tylko szersze niż dotychczas podjęcie prac naukowo-badawczych nad problematyką ministra, lecz jednocześnie w ysuwa sugestię dotyczącą hierarchii aktów określających status prawny ministra. Konstytucja powinna określać pozycję ustrojowo-prawną ministra. Ustawa o Radzie Ministrów powinna określać funkcje kierownicze ministra i organizację działalności ministerstw. Ustawy tworzące urzędy poszczególnych ministerstw powinny określać zakres działania ministrów oraz wykaz jednostek podporządkowanych lub nadzorowanych przez ministra. Natomiast zadania i kompetencje ministrów w danym systemie ekonomiczno-politycznym, ze względu na swoją zmienność, pow inny wynikać z innych aktów prawnych, regulujących w danym czasie określone zagadnienia społeczno i gospodarcze.