Show simple item record

dc.contributor.authorMarszał, Tadeusz
dc.date.accessioned2019-11-22T13:22:49Z
dc.date.available2019-11-22T13:22:49Z
dc.date.issued2019
dc.identifier.issn1643-0700
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/30825
dc.description.abstractIn 1837, the authorities of Szadek published an announcement in German, advertising the city as a place favourable to industrial settlement. This advertisement was part of a wide-ranging action of the government of the Kingdom of Poland aimed at development of textile manufacturing in the Kingdom. Immigration of qualified workforce was seen as an important element of the planned development of the textile industry. The pro-immigration policy of the government resulted in the appearance on Polish territories of many new industrial settlements. Regrettably, Szadek – in 16th century a leading centre of textile production – did not find itself among the towns which took advantage of the favourable situation entering the path of quick economic and demographic growth. The 1837 advertisement provides a description of Szadek at that time. But the result was disappointing and this town with impressive traditions became one of those settlements which experienced a long-lasting stagnation.en_GB
dc.description.abstractW 1837 r. zostało opublikowane przez władze Szadku ogłoszenie w języku niemieckim reklamujące miasto jako miejsce dogodne dla osadnictwa przemysłowego. Treść ogłoszenia wpisuje się w zakrojone na szeroką skalę działania rządu Królestwa Polskiego na rzecz rozwoju produkcji tekstylnej w Królestwie Polskim. Podstawę tego rozwoju miała stanowić napływająca z zagranicy wykwalifikowana siła robocza. Proimigracyjna polityka rządu zaowocowała pojawieniem się na ziemiach polskich wielu nowych osad przemysłowych. Niestety Szadek, w XVI w. wiodący ośrodek produkcji tekstylnej, nie znalazł się wśród tych miast które wykorzystały dobrą koniunkturę i weszły na ścieżkę szybkiego rozwoju ekonomicznego i demograficznego. Ogłoszenie z 1837 r. daje opis ówczesnego Szadku. Jednak jego efekt był niewielki i to miasto o bogatych tradycjach znalazło się wśród tych jednostek osadniczych, które na długi czas pogrążyły się w stagnacji.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesBiuletyn Szadkowski
dc.rightsThis work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.pl_PL
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0pl_PL
dc.subjectSzadeken_GB
dc.subject19th centuryen_GB
dc.subjectGerman settlementen_GB
dc.subjectindustrializationen_GB
dc.subjecttextile manufacturingen_GB
dc.subjectSzadek, XIX w.pl_PL
dc.subjectosadnictwo niemieckiepl_PL
dc.subjectindustrializacjapl_PL
dc.subjectwłókiennictwopl_PL
dc.titleSzadkowskie ogłoszenie reklamowe z 1837 roku – asumpt do kilku uwag na temat osadnictwa niemieckiego i rozwoju rzemiosła tekstylnego w Szadku na początku XIX w.pl_PL
dc.title.alternativeSzadek authorities’ advertisement of 1837 – motive for some reflections on German settlement and development of textile manufacturing in Szadek in early 19th centuryen_GB
dc.typeArticlepl_PL
dc.page.number51-75
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, dyrektor Instytutu Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej
dc.identifier.eissn2449-8351
dc.referencesBadziak K., Woźniak K. (oprac.), Materiały do dziejów uprzemysłowienia Królestwa Polskiego. Raporty prezesów Komisji Województwa Kaliskiego z lat 1823–1832, Łódź 1998.pl_PL
dc.referencesBajer K., Przemysł włókienniczy na ziemiach polskich od początku XIX wieku do 1939 roku. Zarys historyczno-ekonomiczny, Łódź 1958.pl_PL
dc.referencesBoss E., Sprawa robotnicza w Królestwie Polskim w okresie paskiewiczowskim 1831–1855, „Rozprawy Historyczne Towarzystwa Naukowego Warszawskiego” 1931, t. X, z. 1, s. 130–134.pl_PL
dc.referencesBrandes D., Von den Zaren adoptiert. Die duetschen Kolonisten und die Balkansiedler in Neuruβland und Besarabien 1751–1914, München 1993.pl_PL
dc.referencesFlatt O., Opis miasta Łodzi pod względem historycznym, statystycznym i przemysłowym, Warszawa 1853.pl_PL
dc.referencesFriedman F., Początki przemysłu w Łodzi 1823–1830, „Rocznik Łódzki” 1933, t. 3, s. 97–186.pl_PL
dc.referencesGąsiorowska N., Osadnictwo fabryczne, „Ekonomista” 1922, R. XXII, t. I, s. 1–40, t. II, s. 111–151, [w:] N. Gąsiorowska-Grabowska, Z dziejów przemysłu w Królestwie Polskim, Warszawa 1965, s. 70–135.pl_PL
dc.referencesGąsiorowska N., Polska na przełomie życia gospodarczego 1764–1830, Warszawa 1947.pl_PL
dc.referencesGąsiorowska N., Sekcje fabryczne (1824–1835), „Ekonomista” 1916, R. XVI, t. I–II, s. 185–200, [w:] N. Gąsiorowska-Grabowska, Z dziejów przemysłu w Królestwie Polskim, Warszawa 1965, s. 13–69.pl_PL
dc.referencesGłąb Z., Szadek w świetle dziewiętnastowiecznych źródeł kartograficznych, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2005, praca magisterska, mpis.pl_PL
dc.referencesGoldberg J., Studium historyczno-urbanistyczne Szadku, Łódź 1961, mpis.pl_PL
dc.referencesHeike O., Aufbau und Entwicklung der Lodzer Textilindustrie. Eine Arbeit deutscher Einwarderer in Polen für Europa, Mönchengladbach 1971.pl_PL
dc.referencesHryniak E., Studium historyczno-konserwatorskie miasta Szadek, Kielce 1989, mpis.pl_PL
dc.referencesJanowicz L., Zarys rozwoju przemysłu w Królestwie Polskim, Warszawa 1907.pl_PL
dc.referencesJelonek A., Ludność miast i osiedli typu miejskiego na ziemiach Polski od 1820 do 1960, „Dokumentacja Geograficzna” 1967, z. 3/4.pl_PL
dc.referencesKessler W., Rola Niemców w Łodzi, [w:] K.A. Kuczyński, B. Ratecka (red.), Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 r., Łódź 2001, s. 11–30.pl_PL
dc.referencesKieniewicz S., Przemiany społeczne i gospodarcze w Królestwie Polskim (1815–30), Warszawa 1951.pl_PL
dc.referencesKossman O., Deutsche in Polen: Siedlungsurkunden 16.–19. Jh., Heimatkreisgemeinschaft der Dt. aus dem Lodzer Industriegebiet, 1996.pl_PL
dc.referencesKoszutski S., Rozwój ekonomiczny Królestwa Polskiego w ostatnim trzydziestoleciu 1870–1900, Warszawa 1905, s. 44.pl_PL
dc.referencesKulesza M., Rozwój przestrzenny i współczesna struktura morfogenetyczna Szadku, „Biuletyn Szadkowski” 2003, t. 3, s. 55–71.pl_PL
dc.referencesLorentz Z., Raport prezesa Komisji Wojewódzkiej Mazowieckiej o stanie przemysłu włókienniczego w roku 1828, Odb. z rocznika Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego z 1929–1930, Łódź 1930.pl_PL
dc.referencesLorentz Z. (oprac.), Trzy raporty Rajmunda Rembielińskiego prezesa Komisji Województwa Mazowieckiego z objazdu obwodu łęczyckiego w 1820 r., „Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego” 1928, t. 1.pl_PL
dc.referencesLück K., Deutsche Aufbaukräfte in der Entwicklung Polens, Plauen 1934.pl_PL
dc.referencesMarszał T., Szadek. Monografia miasta, Szadek 1995.pl_PL
dc.referencesMarszał T., Szadek jako ośrodek sukienniczy w XV–XVII w., „Biuletyn Szadkowski” 2014, t. 14, s. 39–58.pl_PL
dc.referencesMeyer H. A., Alfred Laterman (1894–1945), „Zeitschrift für Ostforschung” 1951, nr 1, s. 423–425.pl_PL
dc.referencesMissalowa G., Studia nad powstaniem łódzkiego okręgu przemysłowego (1815–1870), t. 1 Przemysł, Łódź 1964.pl_PL
dc.referencesMissalowa G., Studia nad powstaniem łódzkiego okręgu przemysłowego (1815–1870), t. 2 Klasa robotnicza, Łódź 1967.pl_PL
dc.referencesMissalowa G. (oprac.), Źródła do historii klasy robotniczej okręgu łódzkiego. Materiały do historii miast, przemysłu i klasy robotniczej w okręgu łódzkim, t. I, Warszawa 1957.pl_PL
dc.referencesOstrowski W., Świetna karta z dziejów planowania w Polsce 1815–1830, Warszawa 1949.pl_PL
dc.referencesParczewski A.J., Monografia Szadku, Warszawa 1870.pl_PL
dc.referencesPiejko R., Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu w latach 1939–1945. Przyczynek do historii, „Biblioteka” 2007, nr 11(20) , s. 175–182.pl_PL
dc.referencesRóżański A., Próba określenia liczby imigrantów niemieckich przybyłych na teren Królestwa, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, Poznań 1948, t. 10, s. 185–201.pl_PL
dc.referencesRynkowska A., Działalność gospodarcza władz Królestwa Polskiego na terenie Łodzi przemysłowej w latach 1821–1831, ŁTN, Wydz. 2, nr 5, Łódź 1951.pl_PL
dc.referencesStulczewski J., Ewangelicy w okolicy Szadku i Zduńskiej Woli w XIX–XX w., „Biuletyn Szadkowski” 2009, t. 9, s. 87–106.pl_PL
dc.referencesStulczewski J, Żydzi w Szadku – rys historyczny, „Biuletyn Szadkowski” 2010, t. 10, s. 141–160.pl_PL
dc.referencesŚmiałowski J., Przemiany gospodarcze w rolnictwie, rozwój miast i przemysłu w latach zaborów, [w:] J. Śmiałowski (red.), Szkice z dziejów sieradzkiego, Łódź 1977, s. 199–230.pl_PL
dc.referencesŚmiałowski J., Zduńska Wola. Monografia miasta do 1914 r., Łódź 1974.pl_PL
dc.referencesWarężak J., Raporty prezesa Komisji Województwa Mazowieckiego Rajmunda Rembielińskiego z lat 1823–1830, Warszawa 1939.pl_PL
dc.referencesWiech S., Ustawa o „Urządzeniu rzemiosł, kunsztu i profesji” z 31 grudnia 1816 r. (próba oceny), „Kieleckie Studia Historyczne” 1994, t. 13, s. 29–41.pl_PL
dc.referencesWierciński H., Niemcy w Królestwie Polskim, „Biblioteka Warszawska” 1908, t. III, z. 2.pl_PL
dc.referencesWolski L., Materiały do statystyki Królestwa Polskiego, „Kalendarz Astronomiczny Warszawski” 1860, s. 226–227.pl_PL
dc.referencesWoźniak K., Niemieckie osadnictwo wiejskie między Prosną a Pilicą i Wisłą od lat 70. XVIII w. do 1866 roku. Proces i jego interpretacje, Łódź 2013.pl_PL
dc.referencesWróbel E., Wróbel J., Aleksandrów Łódzki 1816–1831, „Mówią Wieki” 1988, nr 10, s. 15–19.pl_PL
dc.referencesZbiór przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego. Wydział spraw wewnętrznych i duchownych, cz. II Przemysł i zakłady przemysł posiłkujące, t. II, Warszawa 1866.pl_PL
dc.contributor.authorEmailtadeusz.marszal@geo.uni.lodz.pl
dc.identifier.doi10.18778/1643-0700.19.02
dc.relation.volume19pl_PL


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.
Except where otherwise noted, this item's license is described as This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.