Stygmatyzacja osób z niepełnosprawnościami w procesie edukacji

Maciąg, Rafał

dc.contributor.author	Maciąg, Rafał
dc.contributor.editor	Całek, Grzegorz
dc.contributor.editor	Niedbalski, Jakub
dc.contributor.editor	Żuchowska-Skiba, Dorota
dc.date.accessioned	2021-01-26T08:39:00Z
dc.date.available	2021-01-26T08:39:00Z
dc.date.issued	2020
dc.identifier.citation	Maciąg R., Stygmatyzacja osób z niepełnosprawnościami w procesie edukacji, [w:] Jak badać zjawisko niepełnosprawności. Szanse i zagrożenia założeń teoretycznych i metodologicznych studiów nad niepełnosprawnością, G. Całek, J. Niedbalski, D. Żuchowska-Skiba (red.), WUŁ, Łódź 2020, https://dx.doi.org/10.18778/8142-757-9.16	pl_PL
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11089/33196
dc.description.abstract	Przedmiotem artykułu jest stygmatyzacja uczniów i młodzieży z niepełnosprawnościami. Osoby o odmiennym zachowaniu niż powszechnie akceptowane są piętnowane i odrzucane. Celem pracy jest prezentacja dwóch studiów przypadków jako obserwacji autora: jednej w szkole podstawowej i drugiej w szkole wyższej. Pierwszy przypadek dotyczy 10-letniego ucznia, u którego zdiagnozowano ADHD, drugi – studentki z problemami zdrowotnymi, którą postrzegano jako upośledzoną umysłowo. Oba przypadki zdarzyły się na innych etapach edukacji, ale cechą wspólną jest taki sam rodzaj reakcji społecznej: stygmatyzacja i chęć odrzucenia przez otoczenie. Wnioski dotyczą medycznego modelu niepełnosprawności, który dominuje w Polsce. Podstawą odrzucenia lub gorszego traktowania jest diagnoza medyczna lub jej podejrzenie. Społeczny model niepełnosprawności powinien być nadal promowany, jednak w potocznej świadomości mocno ugruntowany jest podział na zdrowych i chorych, co jest pogłębiane procesem medykalizacji.	pl_PL
dc.description.sponsorship	Publikacja dofinansowana ze środków Polskiego Towarzystwa Socjologicznego	pl_PL
dc.language.iso	pl	pl_PL
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego	pl_PL
dc.relation.ispartof	Jak badać zjawisko niepełnosprawności. Szanse i zagrożenia założeń teoretycznych i metodologicznych studiów nad niepełnosprawnością;
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe	*
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/	*
dc.subject	stygmatyzacja	pl_PL
dc.subject	osoby z niepełnosprawnościami	pl_PL
dc.subject	modele niepełnosprawności	pl_PL
dc.subject	niepełnosprawność	pl_PL
dc.title	Stygmatyzacja osób z niepełnosprawnościami w procesie edukacji	pl_PL
dc.type	Book chapter	pl_PL
dc.page.number	241-254	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauk o Zdrowiu	pl_PL
dc.identifier.eisbn	978-83-8142-757-9
dc.contributor.authorBiographicalnote	Rafał Maciąg – doktor nauk humanistycznych w zakresie socjologii, asystent w Zakładzie Rozwoju Pielęgniarstwa, Nauk Społecznych i Medycznych na Wydziale Nauk o Zdrowiu w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Doktorat obronił w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego (2008), absolwent Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych UW (1997). Autor i współautor publikacji z socjologii zdrowia i medycyny. Członek zespołu ds. wprowadzenia Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) w Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia.	pl_PL
dc.references	Barnes, Colin, Mercer, Geof (2008). Niepełnosprawność. Przeł. Piotr Morawski. Wydawnictwo Sic!	pl_PL
dc.references	Becker, Howard S. (2009). Outsiderzy. Studia z socjologii dewiacji. Przeł. Olga Siara. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.	pl_PL
dc.references	Červinkowá, Hana (2012). Badania w działaniu i zaangażowana antropologia edukacyjna. „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, 57, nr 1, s. 7–18.	pl_PL
dc.references	https://opub.dsw.edu.pl/bitstream/11479/51/1/Badania_w_dzialaniu_i_zaangazowana_antropologia_edukacyjna3.pdf (dostęp: 12.11.2019).	pl_PL
dc.references	Coser, Lewis A. (2009). Funkcje konfliktu społecznego. Przeł. Stanisław Burdziej. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.	pl_PL
dc.references	Deutsch Smith, Deborah (2008). Pedagogika specjalna, t. 1 i 2. Przeł. Tomasz Hołówka, Saba i Mieczysław Litwińscy, Andrzej P. Zakrzewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN i Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.	pl_PL
dc.references	Dudzińska, Agnieszka (2009). Wszystko jasne: dostępność i jakość edukacji dla uczniów niepełnosprawnych w Warszawie. Raport końcowy z realizacji projektu. Projekt Stowarzyszenia Nie-Grzeczne Dzieci. http://www.wszystkojasne.waw.pl/raport-z-projektu-wszystko-jasne-2009/ (dostęp: 3.11.2019).	pl_PL
dc.references	Fidelus, Anna (2006). Niepełnosprawność a odrzucenie w grupie rówieśniczej. „Studia na Rodziną”, vol. 10, nr 1–2(18–19), s. 225–233.	pl_PL
dc.references	Garbat, Marcin, Paszkowicz, Maria Agnieszka (2015). Studenci z niepełnosprawnościami na polskich uczelniach. „Studia Oeconomica Posnaniensia”, t. 3, nr 10, s. 113–130. DOI : 10.18559/SOEP.2015.10.7.	pl_PL
dc.references	Gąciarz, Barbara (2014). Przemyśleć niepełnosprawność na nowo. Od instytucji państwa opiekuńczego do integracji i aktywizacji społecznej. „Studia Socjologiczne”, t. 213, nr 2, s. 15–42.	pl_PL
dc.references	Giddens, Anthony, Sutton, Philip W. (2014). Społeczny model niepełnosprawności. W: Socjologia. Kluczowe pojęcia. Przeł. Olga Siara, Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 235–239.	pl_PL
dc.references	Goffman, Erving (2005). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Przeł. Joanna Tokarska- Bakir, Aleksandra Dzierżyńska. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.	pl_PL
dc.references	Gorczycka, Ewa, Kanasz, Tatiana (2014). Niepełnosprawni studenci Akademii Pedagogiki Specjalnej w opiniach własnych i środowiska akademickiego. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.	pl_PL
dc.references	Kowalik, Stanisław (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.	pl_PL
dc.references	Krueger, David W. (1984). Emotional Rehabilitation of Physical Trauma and Disability. Hardcover: Springer.	pl_PL
dc.references	Kumaniecka-Wiśniewska, Agnieszka, Zakrzewska-Manterys, Elżbieta (2014). Studiowanie w narracjach niepełnosprawnych studentów. „Studia Socjologiczne”, t. 213, nr 2, s. 129–152.	pl_PL
dc.references	Lejzerowicz, Magdalena (2016). Włączanie i integracja a stygmatyzacja osób z niepełnosprawnością w polskiej edukacji. „Forum Oświatowe”, 28(1), s. 133–157. https://wiadomosci.onet.pl/kraj/aby-niepelnosprawny-absolwent-dostal-dobra-prace/1gfxsjc (dostęp: 2.11.2019).	pl_PL
dc.references	Lejzerowicz, Magda, Książkiewicz, Izabela (2012). Osoba z niepełnosprawnością a instytucje pomocowe. Wrocław: Gaskor.	pl_PL
dc.references	Lemert, Edwin (1967). Human Deviance, Social Problems and Social Control. Englewood Cliffs: Prentice Hall.	pl_PL
dc.references	Moreno, Jacob L. (1943). Sociometry and the Cultural Order. „Sociometry”, t. VI, nr 6, s. 299–344.	pl_PL
dc.references	Oliver, Michael (1983). Social Work with Disabled People. Basingstoke: Macmillan.	pl_PL
dc.references	Piotrowicz, Radosław J., Wapiennik, Ewa (2009). Niepełnosprawność umysłowa – definicje, etiologia, klasyfikacje. W: Danuta M. Piekut-Brodzka, Jadwiga Kuczyńska-Kwapisz (red.). Pedagogika specjalna dla pracowników socjalnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, s. 30–38.	pl_PL
dc.references	Ruzik-Sierdzińska, Anna (2012). Zakres i tendencje występowania niepełnosprawności. Analizy na podstawie krajowych i międzynarodowych danych statystycznych (OECD, Eurostat, GUS). W: Stanisława Golinowska (red.). Instytucjonalne, zdrowotne i społeczne determinanty niepełnosprawności. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, s. 49–67.	pl_PL
dc.references	Shakespeare, Tom, Watson, Nicholas (2002). The Social model of Disability: An Outdated Ideology? „Research in Social Science and Disability”, t. 2, s. 9–28.	pl_PL
dc.references	Silverman, David (2008). Prowadzenie badań jakościowych. Przeł. Joanna Ostrowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.	pl_PL
dc.references	Simmel, Georg (1975). Socjologia. Przeł. Małgorzata Łukasiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.	pl_PL
dc.references	Simmel, Georg (1975). Socjologia. Przeł. Małgorzata Łukasiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Skibska, Joanna (2013). Dziecko z nadpobudliwością psychoruchową i deficytem uwagi – najważniejsze problemy i sposoby postępowania. W: Ewa Ogrodzka-Mazur, Urszula Szuścik, Jadwiga Oleksy (red.). Edukacja małego dziecka: Konteksty rozwojowe i wychowawcze, t. 4. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 145–165.	pl_PL
dc.references	Sudar-Malukiewicz, Jolanta (2001). Nauczyciele szkół specjalnych i masowych wobec procesu integracji społecznej osób upośledzonych umysłowo. W: Grażyna Dryżałowska (red.). Paradygmaty i przeobrażenia edukacji specjalnej w świetle dorobku profesora Aleksandra Hulka, Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej Warszawa 24–25 maja 1999 r. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 198–208.	pl_PL
dc.references	Szmatka, Jacek (2007). Socjometria Jacoba L. Morena. W: Jacek Szmatka (red.). Małe struktury społeczne. Wstęp do mikrosocjologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 96–108.	pl_PL
dc.references	Szpunar, Magdalena (2010). Życie z piętnem. Studia jako próba zdeprecjonowania stygmatu osoby niepełnosprawnej. „E-Mentor” 2010, 2(34), http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/34/id/738 (dostęp: 1.11.2019).	pl_PL
dc.references	Wilmowska-Pietruszyńska, Anna, Bilski, Dionizy (2013). Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia. „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, t. 7, nr 2, s. 5–20, https://www.pfron.org.pl/fileadmin/files/0/324_01-Anna_Wilmowska-Pietruszynska.pdf (dostęp: 15.11.2019).	pl_PL
dc.references	Znaniecki, Florian (1986). Grupy społeczne jako wytwory uczestniczących w nich jednostek. W: Jerzy Szacki. Znaniecki. Warszawa: Wiedza Powszechna, s. 293–308.	pl_PL
dc.references	Żuraw, Hanna (2008). Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.	pl_PL
dc.identifier.doi	10.18778/8142-757-9.16