Contemporary Expressions of Personal Law: Co-Existence or Conflict with the Territorial Law?

Abstract

The paper concerns the present role played in law-in-the-books and law in action as well by a very traditional law type, namely that of personal law. In spite of the dominating role that the other type, i.e. territorial law, has played in Western law for more than a thousand years, there are numerous contemporary expressions of the existence and application of personal laws. In particular, this is the case of the vivacity of traditional personal laws characteristic of non-Western legal traditions (above all shari’a), including attempts at their application in the Western environment. There are also various other examples of the recognition, at least in the practice, of personal laws in the Western law jurisdictions, which is indicated with the example of Polish law.

Opracowanie dotyczy obecnej roli, jaką w przepisach prawa i w praktyce jego stosowania odgrywa tradycyjna zasada osobowości prawa. Mimo dominacji, występującej od ponad tysiąclecia, zasady przeciwnej, tj. terytorialności prawa, napotkać można wiele współczesnych przejawów występowania i stosowania zasady osobowości prawa. Dotyczy to, w szczególności, żywotnych tradycyjnych praw osobowych charakterystycznych dla niezachodnich tradycji prawnych (w pierwszym rzędzie szariatu), w tym prób ich stosowania w otoczeniu zachodnich społeczeństw. Są także inne różne przykłady uznania, co najmniej w praktyce, przejawów osobowości prawa w państwach zachodnich, co jest wykazywane na przykładzie Polski.