Możliwość wykorzystania klauzuli rebus sic stantibus dla ochrony stron stosunków zobowiązaniowych dotkniętych skutkami pandemii wirusa SARS-COV-2

Abstract

This article deals with the problem of application of rebus sic stantibus clause, set forth in Art. 357(1) of the Civil Code, in conjunction with announcing by the Minister of Health a state of epidemiological emergency in the territory of the Republic of Poland, and, subsequently, the state of SARS-CoV-2 epidemic. This article aims to determine whether it is permissible to apply the foregoing clause in order to mitigate the effects of the pandemic that may affect a party to contractual relationships and also in relation to which contracts the foregoing clause shall be applicable. The authors analyse, under what circumstances it shall be possible to apply to a court the amount of performance or with a motion to terminate a contract. Attention was drawn to the necessity to have a narrow interpretation of the norm set forth in Art. 357(1) of the Civil Code. An opinion has been presented in this article that the effectiveness of rebus sic stantibus clause may be affected by an admissibility to formulate a claim in pursuance of Art. 357(1) of the Civil Code. of law with a motion to determine a manner of performing anobligation, with a motion to change the amount of performance or with a motion to terminate a contract. Attention was drawn to the necessity to have a narrow interpretation of the norm set forth in Art. 357(1) of the Civil Code. An opinion has been presented in this article that the effectiveness of rebus sic stantibus clause may be affected by an admissibility to formulate a claim in pursuance of Art. 357(1) of the Civil Code.

Artykuł podejmuje problem stosowania klauzuli rebus sic stantibus, wyrażonej w art. 357(1) k.c., w związku z wprowadzeniem przez Ministra Zdrowia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie stanu epidemii wirusa SARS-CoV-2. Celem niniejszego artykułu jest ustalenie, czy dopuszczalne jest zastosowanie klauzuli w celu łagodzenia skutków pandemii, które dotykają strony stosunków zobowiązaniowych oraz w stosunku do jakich umów klauzula znajdzie zastosowanie. Autorzy analizują, w jakich okolicznościach możliwe jest zwrócenie się do sądu z żądaniem oznaczenia sposobu wykonania zobowiązania, zmiany wysokości świadczenia czy orzeczenia o rozwiązaniu umowy. Zwrócono także uwagę na konieczność ścisłej wykładni normy z art. 357(1) k.c. W artykule zaprezentowano pogląd, że na efektywność klauzuli rebus sic stantibus może wpłynąć dopuszczenie możliwości formułowania zarzutu na podstawie art. 357(1) k.c.