Pokaż uproszczony rekord

Turystyka a jakość życia

dc.contributor.authorStasiak, Andrzej
dc.contributor.editorRóżycki, Paweł
dc.date.accessioned2023-03-11T13:05:16Z
dc.date.available2023-03-11T13:05:16Z
dc.date.issued2022
dc.identifier.citationStasiak, A. (2022). Turystyka a jakość życia. W: P. Różycki (red.), Turystyka społeczna a jakość życia (s. 15-42). Kraków: PTTK Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej.pl_PL
dc.identifier.isbn978-83-963906-6-0
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/46228
dc.description.abstractNa początku XXI w. jakość życia stała się bardzo popularnym terminem, często używanym zarówno w publikacjach naukowych, dyskusjach w mediach, jak i rozmowach zwykłych ludzi. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie teoretycznych podstaw jakości życia (w tym: historii badań, problemów terminologicznych, obszarów składowych etc.), charakterystyka roli i znaczenia turystyki w holistycznej koncepcji jakości życia człowieka, a także określenie możliwości wykorzystania turystyki społecznej do podnoszenia poziomu i jakości życia mieszkańców. Zastosowano metodę desk research, polegającą na przeglądzie i krytycznej analizie dostępnej literatury przedmiotu (głównie polskich publikacji naukowych z lat 2000-2021). Uzyskane wyniki dowodzą, że: 1. jakość życia jest pojęciem nastręczającym badaczom dużych problemów ze względu na swą wielowymiarowość, skomplikowanie i wysoce subiektywny charakter, 2. turystyka i rekreacja stanowią istotną składową obiektywnej i subiektywnej jakości życia współczesnego człowieka, wpływając na jego dobrostan fizyczny, materialny, społeczny i emocjonalny, 3. turystyka społeczna może i powinna być wykorzystywana przez władze jako skuteczne narzędzie wyrównywania szans i podnoszenia jakości życia marginalizowanych grup mieszkańców. At the beginning of the 21st century, the term “quality of life” became very popular and widely used in scientific publications, media debates and conversations among ordinary people. The purpose of this paper is to present the theoretical foundations of the quality of life (including the history of research, terminology problems, component areas, etc.), describe the role and significance of tourism in the holistic conception of the quality of human life, as well as to specify the possibilities of using social tourism in order to increase the level and quality of the citizens’ lives. The method used in the study was desk research, which involves a review and critical analysis of the available literature on the subject (mostly Polish scientific publications that appeared between 2000 and 2021). The obtained results prove that: 1) quality of life is a difficult concept for researchers to deal with, due to its multidimensional nature, intricacy and highly subjective character; 2) tourism and recreation are a significant component of the objective and subjective quality of modern human life, impacting people’s physical, material, social and emotional wellbeing; 3) social tourism may and should be used by authorities as an effective tool to create equal opportunities and raise the quality of life of the marginalized groups of residents.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherPTTK Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej, Krakówpl_PL
dc.relation.ispartofTurystyka społeczna a jakość życia;
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/*
dc.subjectjakość życiapl_PL
dc.subjectdobrobytpl_PL
dc.subjectdobrostanpl_PL
dc.subjectturystykapl_PL
dc.subjectturystyka społecznapl_PL
dc.subjectquality of lifepl_PL
dc.subjectwelfarepl_PL
dc.subjectwellbeingpl_PL
dc.subjecttourismpl_PL
dc.subjectsocial tourismpl_PL
dc.titleTurystyka a jakość życiapl_PL
dc.typeBook chapterpl_PL
dc.page.number15-42pl_PL
dc.referencesBorys T. (2001), Jakość życia a zrównoważony rozwój. Relacje i pomiar, [w:] Piontek F., red., Ekonomia a rozwój zrównoważony. Teoria i kształcenie, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.pl_PL
dc.referencesBudruk M., Philips R., red. (2011), Quality of Life Community Indicators for Parcs, Recreation and Tourism Management, seria: Social Indicators Research Series, Vol. 43, Springer, Nowy Jork.pl_PL
dc.referencesBywalec C., Rudnicki L. (1999), Podstawy ekonomiki konsumpcji, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków.pl_PL
dc.referencesCampbell A. (1976), Subjective Measures of Well-Being, „American Psychologist”, Vol. 31, s. 117–124.pl_PL
dc.referencesCampbell A., Converse P.E., Rogers W.L. (1976), The Quality of American Life: Perception, Evaluation, and Satisfaction, Russel Sage Fundation, Nowy Jork.pl_PL
dc.referencesCzapiński J., Panek T., red., 2013, Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania, Warszawa.pl_PL
dc.referencesDębska U. (2007), Jakość życia w kontekście osobowościowych uwarunkowań i poczucia koherencji. Badania osób we wczesnej i średniej dorosłości, „Psychologia Rozwojowa”, Vol. 12 (4), s. 55–63.pl_PL
dc.referencesDolnicar S., Yanamandram V., Cliff K. (2012), The contribution of vacations to quality of life, „Annals of Tourism Research”, Vol. 39 (1), s. 59–83. doi:10.1016/j.annals.2011.04.015pl_PL
dc.referencesFerrans C.E., Powers M.J. (1992), Psychometric Assessment of the Quality of Life Index, „Research in Nursing and Health”, Vol. 15, s. 29–38.pl_PL
dc.referencesGalor Z., Majewski J. (2011), Po co turystyce polityka społeczna?, [w:] Majewski J., Kmita-Dziasek E., red., Turystyka wiejska – społeczny wymiar w ekonomicznym kontekście, Folia Pomeranae Universitatatis Technologiae Stetinensis, Vol. 288, 64,Wyd. ZUT, Szczecin.pl_PL
dc.referencesGórska E. (2011), Modele turystyki społecznej w wybranych krajach Unii Europejskiej, w: Stasiak A., red., Perspektywy i kierunki rozwoju turystyki społecznej w Polsce, Wydawnictwo WSTH w Łodzi, Łódź, s. 23–37.pl_PL
dc.referencesGrzelak-Kostulska E., Hołowiecka B., Kwiatkowski G. (2011), Problem aktywności turystycznej seniorów, [w:] Stasiak A., red., Perspektywy i kierunki rozwoju turystyki społecznej w Polsce, Wydawnictwo WSTH w Łodzi, Łódź, s. 265–279.pl_PL
dc.referencesHall D., Brown F. (2006), Tourism and Welfare: Ethics, Responsibility and Sustained Well-being, CABIpl_PL
dc.referencesHartwell H., Fyall A., Willis Ch., Page S., Ladkin A., Hemingway A. (2018), Progress in tourism and destination wellbeing research, „Current Issues in Tourism”, Vol. 21 (16), s. 1830-1892, DOI: 10.1080/13683500.2016.1223609pl_PL
dc.referencesHjalager A-M. (2005), Innovation in Tourism from a Welfare State Perspective, „Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism”, Vol. 5 (1), s. 46-62. https://doi.org/10.1080/15022250510014282pl_PL
dc.referencesHołowiecka B., Grzelak-Kostulska E. (2013), Turystyka i aktywny wypoczynek jako element stylu życia seniorów, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, Vol. 291, s. 163–179.pl_PL
dc.referencesHsieh Y.-Ch., Lin Y.-H. (2010), Bed and Breakfast operators’ work and personal life balance: A cross-cultural comparison, „International Journal of Hospitality Management”, Vol. 29 (4), s. 576-581. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2009.10.018pl_PL
dc.referencesJażdżewska I., red., 2004, Zróżnicowanie warunków życia ludności w mieście. XVII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.pl_PL
dc.referencesKachniewska M. (2011), Funkcja turystyczna jako determinanta jakości życia na wsi, „Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis”, Vol. 288 (64), s. 53–72.pl_PL
dc.referencesKim H., Woo E., Uysal M. (2015), Tourism Experience and Quality of Life Among Elderly Tourists, „Tourism Management”, 46, s. 465–467.pl_PL
dc.referencesKlima E., Janiszewska A., Rochmińska A. (2011), Jakość życia na łódzkich osiedlach, „Space-Society-Economy”, Vol. 10, s. 145–179.pl_PL
dc.referencesKłak A., Mińko M., Siwczyńska D. (2012), Metody kwestionariuszowe badania jakości życia, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, Vol. 93 (4), s. 632-638.pl_PL
dc.referencesKolman R. (2002), Jakość życia na co dzień, Oficyna Wydawnicza Ośrodka Postępu Organizacyjnego, Bydgoszcz.pl_PL
dc.referencesKonstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (DzU nr 78, poz. 483, z późn. zm.).pl_PL
dc.referencesKryk B., Włodarczyk–Śpiewak K. (2006), Wybrane aspekty jakości życia na przykładzie województwa zachodniopomorskiego, [w:] Kopycińska D., red., Zachowania rynkowe gospodarstw domowych i przedsiębiorstw w okresie transformacji systemowej w Polsce, Katedra Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 95–110.pl_PL
dc.referencesKulawiak A. (2014), Dysproporcje warunków i jakości życia mieszkańców jednostki osiedlowej Teofilów w Łodzi. Przykład osiedli Rojna i Rogatka, [w:] Suliborski A., Wójcik M., red., Dysproporcje społeczne i gospodarcze w przestrzeni Łodzi. Czynniki, mechanizmy, skutki, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 209–221.pl_PL
dc.referencesKulawiak A., Smętkiewicz K. (2021), Znaczenie turystyki w kształtowaniu warunków i jakości życia w małym mieście na przykładzie Helu w opinii jego mieszkańców, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, Vol. 35 (3), s. 239–258.pl_PL
dc.referencesLee H., Lee J., Chung N., Koo Ch. (2018), Tourists’ happiness: are there smart tourism technology effects?, „Asia Pacific Journal of Tourism Research”, Vol. 23 (5), s. 486–501, DOI: 10.1080/10941665.2018.1468344pl_PL
dc.referencesLengkeek J. (2001), Leisure Experience and Imagination: Rethinking Cohen’s Models of Tourist Experience, „International Sociology”, Vol. 16 (2), s. 173–184. https://doi.org/10.1177/0268580901016002003pl_PL
dc.referencesLiszewski S. (2004), Rola i zadania geografii w badaniach zróżnicowania przestrzennego warunków życia mieszkańców miast. Założenia teoretyczne i programy badań, [w:] Jażdżewska I., red., Zróżnicowanie warunków życia ludności w mieście. XVII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.pl_PL
dc.referencesMcCabe S., Johnson S. (2013), The happiness factor in tourism: Subjective well-being and social tourism, „Annals of Tourism Research”, Vol. 41, s. 42–65. http://dx.doi.org/10.1016/j.annals.2012.12.001pl_PL
dc.referencesMeleddu M. (2014), Tourism, residents’ welfare and economic choice: a literature review, „Journal of Economic Surveys”, Vol. 28 (2), s. 376-399. https://doi.org/10.1111/joes.12013pl_PL
dc.referencesMoscardo G. (2009), Tourism and Quality of Life: Towards a More Critical Approach, „Tourism and Hospitality Research”, Vol. 9, s. 159–170.pl_PL
dc.referencesNawijn J. (2011), Happiness through vacationing: Just a temporary boost or long-term benefits?, „Journal of Happiness Studies”, Vol. 12 (4), s. 651-665.pl_PL
dc.referencesNawijn J., Filep S. (2016), Two directions for future tourist well-being research, „Annals of Tourism Research", Vol. 61(C), s. 221-223.pl_PL
dc.referencesNiezgoda A., Markiewicz E. (2018), Wpływ konsumpcji kolaboratywnej na jakość życia mieszkańców regionów turystycznych, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pragmata tes Oikonomias”, Vol. XII, s. 9–24. http://dx.doi.org/10.16926/pto.2018.12.01pl_PL
dc.referencesOstasiewicz W. (2004), Ocena i analiza jakości życia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.pl_PL
dc.referencesPai Ch.-K. , Liu Y., Kang S., Dai A. (2020), The Role of Perceived Smart Tourism Technology Experience for Tourist Satisfaction, Happiness and Revisit Intention, „Sustainability”, Vol. 12, 6592. doi:10.3390/su12166592pl_PL
dc.referencesPetelewicz M., Drabowicz T. (2016), Jakość życia – globalnie i lokalnie. Pomiar i wizualizacja, Katedra Socjologii Ogólnej Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.pl_PL
dc.referencesSanagustín-Fons M.V., Tobar-Pesántez L.B., Ravina-Ripoll R. (2020), Happiness and Cultural Tourism: The Perspective of Civil Participation, „Sustainability”, Vol. 12, 3465. https://doi.org/10.3390/su12083465pl_PL
dc.referencesSheng L., Tsui Y. (2009), Taxing tourism: enhancing or reducing welfare?, „Journal of Sustainable Tourism”, Vol. 17 (5), s. 627-635. https://doi.org/10.1080/09669580902855828pl_PL
dc.referencesSmith M.K., Diekmann A. (2017), Tourism and wellbeing, „Annals of Tourism Research”, Vol. 66, s. 1-13. https://doi.org/10.1016/j.annals.2017.05.006pl_PL
dc.referencesŚniadek J., Zajadacz A. (2014), Turystyka i rekreacja a jakość życia mieszkańców Leszna, „Ekonomiczne Problemy Turystyki. Podstawy funkcjonowania rynku turystycznego”, Vol. 1 (25), s. 341–364.pl_PL
dc.referencesSompolska-Rzechuła A. (2013), Jakość życia jako kategoria ekonomiczna, „Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica”, Vol. 71, s. 127–140.pl_PL
dc.referencesStasiak A. (2010), Cele i zadania turystyki społecznej – kilka uwag o istocie zjawiska, [w:] Stasiak A., red., Turystyka społeczna w regionie łódzkim, Wyd. WSTH, Łódź, s. 37-56.pl_PL
dc.referencesStasiak A. (2011a), Uwarunkowania i bariery rozwoju turystyki społecznej w Polsce, [w:] Stasiak A., red., Perspektywy i kierunki rozwoju turystyki społecznej w Polsce, Wyd. WSTH w Łodzi, Łódź, s. 377-396.pl_PL
dc.referencesStasiak A. (2011b), Wieś jako obszar turystyki społecznej, [w:] Majewski J., Kmita-Dziasek E., red., Turystyka wiejska – społeczny wymiar w ekonomicznym kontekście, Wyd. ZUT, Szczecin.pl_PL
dc.referencesStasiak A., red. (2010), Turystyka społeczna w regionie łódzkim, Wyd. WSTH w Łodzi, Łódź.pl_PL
dc.referencesStasiak A., red. (2011), Perspektywy i kierunki rozwoju turystyki społecznej w Polsce, Wyd. WSTH w Łodzi, Łódź.pl_PL
dc.referencesStasiak A., red. (2021), Turystyka społeczna w Polsce. Monografia naukowa, Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Oficyna Wydawnicza „Wierchy”, Kraków – Świdnica.pl_PL
dc.referencesStasiak A., Włodarczyk B. (2012), Turystyka społeczna — istota, determinanty, możliwości i kierunki rozwoju, [w:] Rapacz A., red., Wyzwania współczesnej polityki turystycznej. Problemy polityki turystycznej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, Vol. 259, s. 167-177.pl_PL
dc.referencesStraś-Romanowska M., Lachowicz-Tabaczek K., Szmajke A., red. (2005), Jakość życia w badaniach empirycznych i refleksji teoretycznej, „Kolokwia Psychologiczne”, t. 13, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa.pl_PL
dc.referencesSun X., Xu H., Köseoglu M.A., Okumus F. (2020), How do lifestyle hospitality and tourism entrepreneurs manage their work-life balance?, „International Journal of Hospitality Management”, Vol. 85, 102359. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2019.102359pl_PL
dc.referencesTomczyk-Tołkacz J., red., (2003), Jakość życia w perspektywie nauk humanistycznych, ekonomicznych i ekologii, Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu, Jelenia Góra.pl_PL
dc.referencesTrzebiatowski J. (2011), Jakość życia w perspektywie nauk społecznych i medycznych – systematyzacja ujęć definicyjnych, „Hygeia Public Health”, Vol. 46 (1), s. 25–31.pl_PL
dc.referencesUstawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (DzU z 1995 r., nr 16, poz. 95 z późn. zm.).pl_PL
dc.referencesUysal M., Sirgy M.J., Kruger S., red. (2018), Managing Quality of Life in Tourism and Hospitality: Best Practice, Boston, Ma: CABI.pl_PL
dc.referencesWęgielnik I., Włodarczyk B. (2015), Badania wpływu inwestycji turystycznych w Uniejowie na jakość życia mieszkańców, „Warsztaty z Geografii Turyzmu”, Vol. 6, s. 207–230.pl_PL
dc.referencesWejnert B., (2001), Problematyka subiektywnej i obiektywnej oceny jakości życia w badaniach amerykańskich, [w:] Wachowiak A., red., Jak żyć?, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań, s. 41-60.pl_PL
dc.referencesWiza A. (2016), Aktywność turystyczna osób starszych w kontekście jakości życia, „Turystyka Kulturowa”, Vol. 6, s. 19–31.pl_PL
dc.referencesWnuk M., Marcinkowski J.T. (2012), Jakość życia jako pojęcie pluralistyczne o charakterze interdyscyplinarnym, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, Vol. 93 (1), s. 21–26.pl_PL
dc.referencesWnuk M., Zielonka D., Purandare B., Kaniewski A., Klimberg A., Ulatowska-Szostak E., Palicka E., Zarzycki A., Kaminiarz E. (2013), Przegląd koncepcji jakości życia w naukach społecznych, „Hygeia Public Health”, Vol. 48 (1), s. 10–16.pl_PL
dc.referencesWojciechowska-Solis J. (2013), Zrównoważony rozwój turystyki a jakość życia społeczeństwa, „Handel Wewnętrzny”, Vol. 6A (2), s. 55–65.pl_PL
dc.referencesYergeau M-E. (2020), Tourism and local welfare: A multilevel analysis in Nepal’s protected areas, World Development”, Vol. 127. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2019.104744pl_PL
dc.referencesZych A.A. (1999), Człowiek wobec starości. Szkice z gerontologii społecznej, Wydawnictwo Śląsk, Katowice.pl_PL
dc.referencesZygmunt A. (2017), Jakość życia jako kategoria socjologiczna – od teorii do badań społecznych. Przypadek Rybnika, „Political Preferences”, Vol. 17, s. 215–236. DOI 10.6084/m9.figshare.5725951pl_PL


Pliki tej pozycji

Thumbnail
Nazwa:
Stasiak - Turystyka a jakość ...
Rozmiar:
1005.KB
Format:
PDF
Oglądaj/Otwórz
Thumbnail
Nazwa:
license_rdf
Rozmiar:
805bajtów
Format:
application/rdf+xml
Oglądaj/Otwórz

Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach

Pokaż uproszczony rekord

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe
Poza zaznaczonymi wyjątkami, licencja tej pozycji opisana jest jako Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe