dc.contributor.author | Wojtyńska, Joanna | |
dc.contributor.editor | Całek, Grzegorz | |
dc.contributor.editor | Niedbalski, Jakub | |
dc.contributor.editor | Racław, Mariola | |
dc.contributor.editor | Sałkowska, Marta | |
dc.contributor.editor | Sztobryn-Giercuszkiewicz, Joanna | |
dc.contributor.editor | Żuchowska-Skiba, Dorota | |
dc.date.accessioned | 2023-05-09T07:50:18Z | |
dc.date.available | 2023-05-09T07:50:18Z | |
dc.date.issued | 2023 | |
dc.identifier.citation | Wojtyńska J., Czy Uniwersytety Trzeciego Wieku mogą być szansą na włączenie społeczne seniorów z niepełnosprawnościami?, [w:] Niepełnosprawność i edukacja, G. Całek, J. Niedbalski, M. Racław, M. Sałkowska, J. Sztobryn-Giercuszkiewicz, D. Żuchowska-Skiba (red.), WUŁ, Łódź 2023, https://doi.org/10.18778/8331-115-9.08 | pl_PL |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/46986 | |
dc.description.abstract | Szacuje się, że połowa osób z niepełnosprawnościami w Polsce to osoby powyżej 60 roku życia.
Zarówno osoby niepełnosprawne, jak i seniorzy, to grupy zagrożone wykluczeniem społecznym,
w tym cyfrowym i informacyjnym. Jednym ze sposobów zapobiegania wykluczeniu jest zapewnianie
dostępu do informacji i edukacji. Dostępność edukacji dla starszych osób z niepełnosprawnościami
jest w dużej mierze uzależniona od świadomości i dobrej woli organizatorów form kształcenia
przeznaczonych dla seniorów, w szczególności Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Znaczące
zmiany w tym zakresie mogłyby wnieść przyjęte w 2019 r. ustawy: o dostępności cyfrowej stron
internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych oraz o zapewnianiu dostępności
osobom ze szczególnymi potrzebami. Pandemia COVID-19, związany z nią lockdown i zmiana
formuły zajęć ze stacjonarnych na zdalne, teoretycznie mogła być szansą dla osób, które z różnych
przyczyn nie miały możliwości dojeżdżać na zajęcia UTW. W artykule omówione zostały wyniki
przeglądu stron internetowych UTW i analizy ich treści pod kątem formy oferowanych zajęć
w trakcie i po lockdownie oraz obecności deklaracji dostępności i raportu o stanie zapewnienia
dostępności, zestawione z wynikami badania przeprowadzonego na początku 2020 r., które miało
odpowiedzieć na pytanie: czy i jakie oferty kierowane są do osób z niepełnosprawnościami. | pl_PL |
dc.description.abstract | It is estimated that half of the people with disabilities in Poland are people over 60 years of age.
Both people with disabilities and seniors are groups at risk of social exclusion, including digital
and information exclusion. One way to prevent exclusion is by providing access to information
and education. The availability of education for older people with disabilities largely depends on
the awareness and good will of the organizers of forms of education intended for seniors, in particular
Third Age Universities. Significant changes in this area could be implemented by the acts
adopted in 2019: on digital accessibility of websites and mobile applications of public entities and
on ensuring accessibility to people with special needs. The COVID-19 pandemic, the related with
it lockdown and the change in the formula of classes from stationary to remote learning, could theoretically
be an opportunity for people who, for various reasons, were unable to travel to the TAU
classes. The article discusses the results of the review of the TAU websites and the analysis of their
content in terms of the form of the offered classes during and after lockdown, as well as the presence
of an accessibility declaration and a report on the status of ensuring accessibility, compared with the
results of the survey conducted at the beginning of 2020, which was to answer the question: if and
what offers are addressed to people with disabilities. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
dc.relation.ispartof | Niepełnosprawność i edukacja; | |
dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | * |
dc.subject | niepełnosprawność | pl_PL |
dc.subject | osoby niepełnosprawne | pl_PL |
dc.subject | seniorzy | pl_PL |
dc.subject | Uniwersytet Trzeciego Wieku | pl_PL |
dc.subject | wykluczenie społeczne | pl_PL |
dc.subject | accessibility | pl_PL |
dc.subject | disability | pl_PL |
dc.subject | disabled people | pl_PL |
dc.subject | Third Age University | pl_PL |
dc.subject | seniors | pl_PL |
dc.title | Czy Uniwersytety Trzeciego Wieku mogą być szansą na włączenie społeczne seniorów z niepełnosprawnościami? | pl_PL |
dc.type | Book chapter | pl_PL |
dc.page.number | 113-143 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Polskie Towarzystwo Ewaluacyjne, Polskie Towarzystwo Socjologiczne | pl_PL |
dc.identifier.eisbn | 978-83-8331-115-9 | |
dc.contributor.authorBiographicalnote | JOANNA WOJTYŃSKA
– ewaluatorka, badaczka społeczna, koordynatorka projektów. Absolwentka socjologii
i informatyki na Uniwersytecie Warszawskim oraz studiów podyplomowych z zakresu
strategicznego zarządzania zasobami ludzkimi na Międzynarodowym Studium Doktoranckim
w Instytucie Organizacji i Zarządzania w Przemyśle „Orgmasz”, gdzie uzyskała
dyplom analityka zarządzania. Posiada wieloletnie doświadczenie badawcze oraz praktykę
w zakresie zarządzania projektami. Specjalizacje ewaluacyjne: polityka społeczna,
zwłaszcza w obszarze niepełnosprawności, oraz edukacja i opieka zdrowotna. W latach
2009–2016 działała w Zespole Badań, Ewaluacji i Monitoringu Polskiego Forum Osób
Niepełnosprawnych. Od 2007 r. jest członkiem Polskiego Towarzystwa Ewaluacyjnego,
a od 2020 r. również Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Od 2017 r. realizuje projekty
w Ośrodku Rozwoju Edukacji w Warszawie. | pl_PL |
dc.references | Batorski, D., Płoszaj, A. (2012). Diagnoza i rekomendacje w obszarze kompetencji cyfrowych społeczeństwa kompetencji cyfrowych społeczeństwa i przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu i przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu w kontekście zaprogramowania wsparcia w latach 2014–2020. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. https://www.euroreg.uw.edu.pl/dane/web_euroreg_publications_files/3513/ekspertyza_mrr_kompetencjecyfrowe_2014-2020.pdf | pl_PL |
dc.references | Czapiński, J., Panek, T. (2015). Diagnoza Społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków. Raport. Rada Monitoringu Społecznego. http://www.diagnoza.com/pliki/raporty/Diagnoza_raport_2015.pdf | pl_PL |
dc.references | Garwol, K. (2019). Stopień umiejętności korzystania z technologii cyfrowych a wykluczenie społeczne na przykładzie osób niepełnosprawnych, starszych i ubogich. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 2(58), 47–68. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-35629e8e-5ae9-46eb-8e25-a5fa63424eeb/c/tekst_4_Katarzyna_Garwol.pdf | pl_PL |
dc.references | GUS (2016). Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | GUS (2017). Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2013–2017. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | GUS (2018). Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2014–2018. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | GUS (2019a). Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2015–2019. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | GUS (2019b). Uniwersytety Trzeciego Wieku w roku akademickim 2017/2018. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | GUS (2020). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2020 r. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | GUS (2021a). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2021 r. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | GUS (2021b). Stan zdrowia ludności Polski w 2019 r. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | GUS (2022). Informacja o wstępnych wynikach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021. Główny Urząd Statystyczny. | pl_PL |
dc.references | Krzyżyk, D. (2012). Specjalne potrzeby edukacyjne dzieci i młodzieży – zarys problematyki. W: A. Guzy, D. Krzyżyk (red.), Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych. T. 1 (s. 7–16). Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP. | pl_PL |
dc.references | Lew-Starowicz, R., Lorecka, K. (2013). Włączenie cyfrowe – droga do reintegracji społecznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. | pl_PL |
dc.references | Olechowska, A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Wydawnictwo Naukowe PWN. | pl_PL |
dc.references | Report of the Second World Assembly on Ageing (2002). United Nations. https://unece.org/fileadmin/DAM/pau/MIPAA.pdf | pl_PL |
dc.references | Rosochacka-Gmitrzak, M. (2021). Zoom na UTW w pandemii COVID-19. Raport z badania. Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”, Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności. https://utwdlaspolecznosci.pl/wp-content/uploads/2021/10/Raport_Zoom-na-UTW-w-czasie-pandemii.pdf | pl_PL |
dc.references | Sałustowicz, P., Goryńska-Bittner, B., Kokociński, M., Prysłopska-Kamińska, A. (2020). Potrzeby edukacyjne seniorów a Uniwersytet Trzeciego Wieku. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. | pl_PL |
dc.references | Sochańska-Kawiecka, M., Kołakowska-Seroczyńska, Z., Zielińska, D., Makowska-Belta, E., Ziewiec, P. (2017). Badanie potrzeb osób niepełnosprawnych. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. https://www.pfron.org.pl/fileadmin/Badania_i_analizy/Badanie_potrzeb_ON/Raport_koncowy_badanie_potrzeb_ON.pdf?utm_campaign=pfron&utm_source=df&utm_medium=download | pl_PL |
dc.references | Szarfenberg, R. (2010). Marginalizacja i wykluczenie społeczne – panorama językowo-teoretyczna. W: R. Szarfenberg, C. Żołędowski, M. Theiss (red.), Ubóstwo i wykluczenie społeczne. Perspektywa poznawcza (s. 115–136). Dom Wydawniczy ELIPSA. | pl_PL |
dc.references | Widawska, E., Wysocka, E., Wieczorek, Z. (2014). Wyznaczniki wykluczenia cyfrowego i dostępności stron internetowych instytucji publicznych. Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. | pl_PL |
dc.references | Wojtyńska, J. (2020a). Niepełnosprawni seniorzy – problemy operacjonalizacji pojęcia. W: G. Całek, J. Niedbalski, D. Żuchowska-Skiba (red.), Jak badać zjawisko niepełnosprawności. Szanse i zagrożenia założeń teoretycznych i metodologicznych studiów nad niepełnosprawnością (s. 255–273). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. | pl_PL |
dc.references | Wojtyńska, J. (2020b). Problemy dostępności Uniwersytetów Trzeciego Wieku dla niepełnosprawnych seniorów. Studia humanistyczne AGH, 3, vol. 19, 93–121. https://doi.org/10.7494/human.2020.19.3.93 | pl_PL |
dc.references | Zaremba, L. (2014). Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dzieci i młodzieży. Identyfikowanie SPR i SPE oraz sposoby ich zaspokajania. Ośrodek Rozwoju Edukacji. http://bc.ore.edu.pl/dlibra | pl_PL |
dc.references | Zespół Zadaniowy ds. Reintegracji Społecznej (2003). Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski. Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. https://www.ipiss.com.pl/wp-content/uploads/downloads/2012/08/nsis_2000.pdf | pl_PL |
dc.references | Ziębińska, B. (2010). Uniwersytety Trzeciego Wieku jako instytucje przeciwdziałające marginalizacji osób starszych. Uniwersytet Śląski w Katowicach Wydział Nauk Społecznych. https://www.sbc.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/7028?id=7028 | pl_PL |
dc.references | MIiR (2018). Standardy dostępności dla polityki spójności 2014–2020 – Załącznik nr 2 do: Wytyczne w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz zasady równości szans kobiet i mężczyzn w ramach funduszy unijnych na lata 2014–2020. Minister Inwestycji i Rozwoju. https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/55001/Zalacznik_nr_2_do_Wytycznych_w_zakresie_rownosci_zatwiedzone_050418.pdf | pl_PL |
dc.references | Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Dz.U. 2019 poz. 848. | pl_PL |
dc.references | Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Dz.U. 2019 poz. 1696. | pl_PL |
dc.identifier.doi | 10.18778/8331-115-9.08 | |