Trust and Distrust in a Democratic State of Law

Abstract

The issue of trust in law and trust of the governed in those who govern them has accompanied mankind since the early history. Trust is one of the most prominent values for maintaining cohesion of social groups and, more broadly, whole societies. People had to first have trust in themselves in order to trust the law and the state and, eventually, to have the state to trust them. The matter of trust in law remains highly up-to-date and should be considered in connection with the trust in the lawmakers, the legal acts created by them, but also trust in law exhibited by the relevant institutions and bodies. Trust is a temporal state; we can enjoy it either permanently or periodically, therefore, the institutions and principles laid down by the law are an indispensable aspect that guarantees permanence of trust. The key task of public administration, aimed at inspiring and intensifying trust, is to obtain and secure the common good in the state on the basis of, and within the limits of, the applicable legal regulations, which at the same time set out the methods and scope of social protection in the individual spheres of operation of the legislative, executive, and judicial authorities.

Zagadnienie zaufania do prawa i rządzonych do rządzących towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Zaufanie jest jedną z najważniejszych wartości umożliwiających utrzymanie spójności grup społecznych, a w szerszym wymiarze – społeczeństw. Ludzie musieli zaufać najpierw sobie, by zaufać prawu i państwu, a na końcu, aby to ostatnie zaufało im. Kwestia zaufania do prawa pozostaje niezwykle aktualna i rozpatrywać ją należy na gruncie zaufania do ustawodawcy, tworzonych przez niego aktów prawnych, ale i zaufania do prawa stosowanego przez delegowane do tego instytucje, i organy. Zaufanie jest stanem temporalnym, możemy się nim cieszyć w sposób trwały albo okresowy, dlatego obecne w prawie instytucje i zasady są niezbędnym aspektem gwarantującym jego trwałość. Kluczowym zadaniem administracji publicznej, mającym na celu wzbudzanie oraz pogłębianie zaufania jest uzyskanie i zabezpieczanie dobra wspólnego w państwie na podstawie, i w granicach obowiązujących przepisów prawa, które jednocześnie wyznaczają metody i zakres ochrony społeczeństwa w poszczególnych sferach działania władzy ustawodawczej, wykonawczej, i sądowniczej.