| dc.description.abstract | Celem artykułu jest ukazanie różnych funkcji tańca zespolonego
z Wizją dramatyczną w wybranych sztukach okresu elżbietańskiego.
W komediaoh romantyoznych Szekspira "Muoh Ado About Nothing"
i "As You Like It" taniec - w zakońozeniu sztuki - wyraża
idealną wizję rzeczywistości przedstawiając pary młodyoh zjednoczone
w miłośoi i jakby przenosząc je do wymiarów ponadrzeczywistyoh.
Ta symboliozna funkoja tańca wydaje się być związana z
ówczesną koncepcją tzw. "muzyki sfer", tańca kosmicznego, który
wraz z muzyką miał oznaozać harmonię we wszechświeoie. Również
taniec i śpiew elfów w "A Midsummer Night's Dream" implikuje
istnienie szozęśliwej rzeczywistości.
Funkoja moralna tańca występuje w sztuce "Macbeth" (IV.’ ii).
Tanieo czarownic staje się symbolem zwyoięstwa zła, co śoiśle
łączy się ze stanem duchowym Makbeta, Jak również stanowi punkt
kulminacyjny ioh działalności. Tak więc rola tematyczna i strukturalna
tańoa jest tam niewątpliwa.
Zarówno taniec czarownic w sztuce "Macbeth", jak i taniec i
śpiew elfów w "A Midsummer Night's Dream" ma oharakter rytualny,
przypominająoy tańce obrzędowe w kulturach prymitywnych.
Odmienne znaczenie moralne ma taniec Cnót w sztuce "Henry
VIII", Ukazują się one Katarzynie, pierwszej żonie króla, w śnie.
Ioh taniec z wieńcem gloryfikują cnotliwe życie Katarzyny.
Funkcje satyryczna tańca w dramacie elżbietańskim jest najlepiej
przedstawiona w sztukach: "Cynthia's Revels" i "The Staple
of News" Ben Jonsona. W pierwszej taniec występuje w masce, w
której biorą udział dworzanie reprezentujący głupotę, lecz przebrani
jako personifikaoje cnót. W "The Staple of News" ma miejsce
satyryczny tanieo wielbicieli Pecunii. Podkreślono pochodzenie
personifikacji pieniądza, zwracając jednocześnie uwagę na moralitet
"The Trial of Treasure", w którym występuje żeńska odmiana
personifikaoji pieniądza. Ukazano również związki między
motywem tańca w sztuce Ben Jonsona a d a n s e m a o a b r e
(tańcem śmierci) oraz s o t i e s .
W sztuoe J, Forda "The Broken Heart" taniec funkcjonuje na
płaszczyźnie psychologicznej, a nie moralnej. Symbolizuje on tutaj
rzeczywistość zewnętrzną, którą dramaturg skontrastował z
przeżyoiami wewnętrznymi bohaterki. Obraz sceniozny tańczącej
Calanthy, która zaohowuje obojętność na wiadomośoi o śmieroi jej
najbliższych, ohooiaż seroe jej pęka, staje się symbolem nowego
modelu zachowania się arystokratycznej damy, zupełnie różnego od
tego, któremu hołdowała bohaterka średniowiecznych romansów i
którego ślady można zauważyć w sztuce "Troilus and Cressida" Shakespeare
'a. | pl_PL |
