Między teorią socjologiczną i praktyką badawczą krytycznej analizy dyskursu - na przykładzie studium przypadku z obszaru systemu szkolnictwa wyższego

Abstract

Przykład empiryczny z badań nad procesami komunikowania i przemianami w tym zakresie we współczesnych uniwersytetach stanowi ilustrację do rozważań autorki odnośnie wzajemnych relacji pomiędzy teorią socjologiczną i praktyką badawczą krytycznej analizy dyskursu, tu rozumianych jako wykorzystanie istniejącej teorii w badaniu empirycznym. Wnioski badawcze, sprowadzające się do unaocznienia ‒ przy użyciu wspomnianej odmiany analizy dyskursu ‒ tendencji do bifurkacji, czyli z jednej strony daleko posuniętej deregulacji, a z drugiej przeregulowania w obszarze dyskursu szkolnictwa wyższego, prowokują z kolei zwrotnie do refleksji teoretycznej nad współczesnym społeczeństwem. Owo rozwidlenie, o którym mowa, dotyczy także społeczeństwa zarówno w odniesieniu do jego całości pojętej jako komunikacyjny system, jak i jego podsystemów, takich jak ekonomia, polityka, edukacja. // A case study of a given practice within the higher education system serves here as an illustration of the author’s reflection on interrelations between sociological theory and research practice of critical discourse analysis, conceived as the incorporation of theory into research. The empirical results demonstrate the ten - dency of bifurcation of symbolic power – its deregulatory and overregulatory manifestations in the discourse of the higher education system in Poland. The empirical evidence contributes to a theoretical reflection on contemporary society. These overlapping deregulatory and overregulatory tendencies also exist at the level of whole society, which is interpreted here as a communication system with a number of subsystems, such as economy, politics, education.