dc.contributor.author | Skrzypek, Michał | |
dc.date.accessioned | 2014-03-22T20:42:56Z | |
dc.date.available | 2014-03-22T20:42:56Z | |
dc.date.issued | 2013 | |
dc.identifier.issn | 2353-4850 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/3963 | |
dc.description.abstract | Przedmiotem analizy są społeczne funkcje diagnozy medycznej, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów modelowania przez diagnozę doświadczenia choroby przewlekłej, w tym funkcjonalnych zaburzeń zdrowia (medically unexplained physical symptoms). Ramę teoretyczną analizy stanowi socjologia fenomenologiczna, a także dorobek wypracowany w efekcie jej aplikacji na terenie socjologii doświadczenia choroby. Podjęcie analizy o takim profilu dopełnia dorobek z zakresu socjologii wiedzy medycznej, zwracający uwagę na diagnozę medyczną jako konstrukt wyłaniający się na styku jednostkowego doświadczenia z rzeczywistościami: biologiczną, polityczną, ekonomiczną, a zwłaszcza społeczną, będący zatem wypadkową wielu oddziaływań wykraczających poza biomedycynę. Niniejsza analiza zwraca uwagę, że aplikowanie diagnozy do konkretnego chorego to akt nie tylko kliniczny, o newralgicznym znaczeniu w nauce i sztuce medycznej, ale także społeczny, który w realiach rosnącej podmiotowości chorych w opie- ce medycznej staje się coraz częściej „produktem” społecznych interakcji i toczących się w ich toku negocjacji, mający konsekwencje nie tylko kliniczne, ale także społeczne, m.in. w zakresie modelowania sposobów doświadczania choroby, strukturalizacji kontaktów chorego z systemem medycznym lub wirtualnej kolektywizacji doświadczenia choroby. Celem artykułu jest zainicjowanie i zdynamizowanie naukowej dyskusji nad poznawczą tożsamością nowego działu socjologii medycyny ‒ socjologii diagnozy. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 45 | |
dc.subject | socjologia medycyny | pl_PL |
dc.subject | socjologia diagnozy | pl_PL |
dc.subject | socjologia doświadczenia choroby | pl_PL |
dc.subject | socjologia coroby przewlekłej | pl_PL |
dc.subject | socjologia choroby niepewnej | pl_PL |
dc.subject | diagnoza medyczna | pl_PL |
dc.title | W stronę socjologii diagnozy. Społeczne funkcje diagnozy medycznej w kontekście doświadcznia choroby. | pl_PL |
dc.type | Article | pl_PL |
dc.page.number | 51-64 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Medyczny w Lublinie | pl_PL |
dc.references | Balint M. (2000), The Doctor, His Patient and the Illness, Churchill Livingstone, London | |
dc.references | Broom D. H., Woodward R. V. (1996), Medicalisation reconsidered: toward a collaborative approach to care, „Sociology of Health and Illness”, Vol. 18, No. 3, s. 357‒378 | |
dc.references | Brown P. (2000), Naming and Framing: The Social Construction of Diagnosis and Illness, [w:] P. Brown (ed.), Perspectives in Medical Sociology, Waveland Press, Long Grove, s. 74‒103 | |
dc.references | Brown P., Lyson M., Jenkins T. (2011), From diagnosis to social diagnosis, „Social Science and Medicine”, Vol. 73, s. 939‒943 | |
dc.references | Brown P., Morello-Frosch R., Zavestoski S. et al. (2011), Health Social Movements: Advancing Traditional Medical Sociology Concepts, [w:] B. A. Pescosolido, J. K. Martin, J. D. McLeod, A. Rogers (eds.), Handbook of the Sociology of Health, Illness, and Healing. A Blueprint for the 21st Century, Springer, New York, s. 117‒137 | |
dc.references | Bury M. (1982), Chronic Illness as Biographical Disruption, „Sociology of Health and Illness”, Vol. 4, No. 2, s. 167‒182 | |
dc.references | Clarke J. N., James S. (2003), The Radicalized Self: The Impact on the Self of the Contested Nature of the Diagnosis of Chronic Fatigue Syndrome, „Social Science and Medicine”, Vol. 57, No. 8, s. 1387‒1395 | |
dc.references | Cooper L. (1997), Myalgic Encephalomyelitis and the Medical Encounter, „Sociology of Health and Illness”, Vol. 19, No. 2, s. 186‒207 | |
dc.references | Davis F. (1991), Passage Through Crisis. Polio Victims and Their Families. With a New Introduction by the Author, Transaction Publishers, New Brunswick‒London | |
dc.references | Dumit J. (2006), Illnesses You Have to Fight to Get: Facts as Forces in Uncertain, Emergent Illnesses, „Social Science and Medicine”, Vol. 62, No. 3, s. 577‒590 | |
dc.references | Frank A. W. (1997), The Wounded Storyteller. Body, Illness, and Ethics, The University of Chicago Press, Chicago‒London | |
dc.references | Freidson E. (1970), Profession of Medicine. A Study of the Sociology of Applied Knowledge, Harper and Row Publishers, New York‒Hagerstown‒San Francisco‒London | |
dc.references | Glenton C. (2003), Chronic Back Pain Sufferers ‒ Striving for a Diagnosis, „Social Science and Medicine”, Vol. 57, s. 2243‒2252 | |
dc.references | Goffman E. (2005), Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk | |
dc.references | Jutel A. (2009), Sociology of Diagnosis: A Preliminary Review, „Sociology of Health and Illness”, Vol. 31, No. 2, s. 278‒299 | |
dc.references | Jutel A. (2011), Putting a Name to It. Diagnosis in Contemporary Society, The John Hopkins University Press, Baltimore | |
dc.references | Jutel A., Nettleton S. (2011), Towards a Sociology of Diagnosis: Reflections and Opportunities, „Social Science and Medicine”, Vol. 73, s. 793‒800 | |
dc.references | Keyes C. F. (1985), The Interpretive Basis for Depression, [w:] A. Kleinman, B. Good (eds.), Culture and Depression. Studies in the Anthropology and Cross-cultural Psychiatry of Affect and Disorder, University of California Press, Berkeley‒Los Angeles‒London, s. 153‒174 | |
dc.references | Mucha J. (2002), Socjologia krytyczna, [w:] Encyklopedia socjologii, t. IV, K. W. Frieske, H. Kubiak, G. Lissowski, J. Mucha, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), Oficyna Naukowa, Warszawa, s. 69‒72 | |
dc.references | Nettleton S. (2006), ‘I Just Want Permission To Be Ill’: Towards a Sociology of Medically Unexplained Symptoms, „Social Science and Medicine”, Vol. 62, No. 5, s. 1167‒1178 | |
dc.references | Parsons T. (1966), The Social System, The Free Press, New York | |
dc.references | Penkala-Gawęcka D. (2008), Antropologia medyczna dzisiaj: kontynuacje, nowe nurty, perspektywy badawcze, [w:] W. Piątkowski, B. Płonka-Syroka (red.), Socjologia i antropologia medycyny w działaniu, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław, s. 219‒241 | |
dc.references | Scheff T. J. (1987), Negotiating Reality: Notes on Power in the Assessment of Responsibility, [w:] J. D. Stoeckle (ed.), Encounters between Patients and Doctors. An Anthology, The MIT Press, Cambridge‒London, s. 193‒213 | |
dc.references | Schutz A. (1962), Collected Papers, [w:] The Problem of Social Reality, Vol. I, M. Natanson (ed.), Martinus Nijhoff Publishers, Hague, s. 229‒234 | |
dc.references | Sim J., Madden S. (2008), Illness Experience in Fibromyalgia Syndrome: A Methasynthesis Qualitative Studies, „Social Science and Medicine”, Vol. 67, s. 57‒67 | |
dc.references | Skrzypek M. (2011), Perspektywa chorego w socjologii choroby przewlekłej. Ujęcia teoretyczne, ich ewolucja i recepcja, Wydawnictwo KUL, Lublin | |
dc.references | Skrzypek M. (2012a), Geneza i ewolucja podstawowych kategorii analitycznych socjologii medycyny, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, vol. 18, nr 4, s. 371‒378 | |
dc.references | Skrzypek M. (2012b), Medycyna w polu badań socjologii choroby, zdrowia i medycyny w kontekście niemedykocentrycznej orientacji badawczej subdyscypliny, „Przegląd Socjologiczny”, vol. LXI, nr 2, s. 155‒176 | |
dc.references | Stewart D. C., Sullivan T. J. (1994), Illness Behaviour and the Sick Role in Chronic Disease: The Case of Multiple Sclerosis, [w:] H. D. Schwartz (ed.), Dominant Issues in Medical Sociology, McGraw‒Hill, New York, s. 16‒27 | |
dc.references | Szacki J. (2002), Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa | |
dc.references | Taylor D., Bury M. (2007), Chronic Illness, Expert Patients and Care Transition, „Sociology of Health and Illness”, Vol. 29, No. 1, s. 27‒45 | |
dc.references | Twaddle A. C., Hessler R. M. (1977), A Sociology of Health, The C.V. Mosby, Saint Louis. | |
dc.references | Uramowska-Żyto B. (1981), Diagnoza medyczna, „Studia Socjologiczne”, vol. 82, nr 3, s. 145‒157 | |
dc.references | Uramowska-Żyto B. (1989), Socjologia fenomenologiczna wobec problemów zdrowia i choroby, [w:] Socjologia zdrowia i medycyny. Materiały z konwersatorium Sekcji Socjologii Medycyny PTS i Zakładu Socjologii Zdrowia i Medycyny IFiS PAN prowadzonego przez Magdalenę Sokołowską i Annę Titkow (1986‒88), Sekcja Socjologii Medycyny PTS, IFiS PAN, Warszawa, s. 77‒104 | |
dc.references | Ware N. C. (1992), Suffering and the Social Construction of Illness: The Delegitimation of Illness Experience in Chronic Fatigue Syndrome, „Medical Anthropology Quarterly”, Vol. 6, No. 4, s. 347‒361 | |
dc.references | Whitehead L. C. (2006), Quest, Chaos and Restitution: Living with Chronic Fatigue Syndrome / Myalgic Encephalomyelitis, „Social Science and Medicine”, Vol. 62, s. 2236‒2245 | |
dc.references | Zavestoski S., Brown P., McCormick S. et al. (2004), Patient Activism and the Struggle for Diagnosis: Gulf War Illnesses and Other Medically Unexplained Physical Symptoms in the US, „Social Science and Medicine”, Vol. 58, No. 1, s. 161‒175 | |