Działalność antykomunistycznego oddziału partyzanckiego „Niepodległość” na terenie ziemi Szadkowskiej

Abstract

The partisan unit “Nepodległość” (Independence), under the command of captain Eugeniusz Kokolski “Grożny”, operated in the area of Szadek from October 1945 to February 1946. This military group fought the communist regime by attacking communist police stations and state institutions such as cooperatives and post offices. The money captured in those actions were used to pay the soldiers, secure the weapons for the troop and pay the informants. The partisans operated in Szadek and in the region (Zadzim, Lichawa, Wierzchy, Małyń). Some members of this group, e.g. Zenon Słowiński “Czapla”, Stanisław Brzozowski “Kopacz” and Władysław Kupiś, served prison sentences. After the collapse of the communist system the court annulled the sentences passed in the postwar period, declaring that the activity of “Czapla” and “Kopacz” should be regarded as fighting for independence of Poland.

Od października 1945 r. do lutego 1946 r. ziemia szadkowska była objęta działalnością antykomunistycznego zgrupowania partyzanckiego „Niepodległość” pod dowództwem kpt. Eugeniusza Kokolskiego „Groźnego”. Zgrupowanie partyzanckie „Niepodległość” było zdyscyplinowanym wojskiem, które rozbijało posterunki MO i UB, a fundusz na działalność zdobywało wyłącznie w wyniku różnych akcji na instytucje państwowe (kasy zarządów gminnych, spółdzielni i urzędów pocztowych). Pozyskane fundusze i żywność przekazywano na żołd dla żołnierzy, dozbrajanie oddziału i wynagradzanie informatorów. Na terenie ziemi szadkowskiej zorganizowano kilka drobnych akcji zbrojno-rekwizycyjnych m.in. w Szadku, Zadzimiu, Wierzchach, Lichawie i Małyniu. Osobami nieodłącznie związanymi z oddziałem „Groźnego”, zamieszkującymi w różnych okresach teren ziemi szadkowskiej byli: Zenon Słowiński ps. „Czapla” (za działalność partyzancką skazany na 15 lat więzienia), Stanisław Brzozowski ps. „Kopacz” i Władysław Kupś (skazani na 2 lata pozbawienia wolności). Dopiero po upadku systemu komunistycznego w kraju, sąd wskazał, że działalność „Czapli” i „Kopacza” była działaniem na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, unieważniając wyroki „ludowego” wymiaru sprawiedliwości.