Ocena stanu hydromorfologicznego rzeki

Abstract

Ramowa Dyrektywa Wodna wprowadzona w Unii Europejskiej wymaga, aby ocena stanu hydromorfologicznego rzek była przeprowadzana jako element wspomagający przy klasyfikacji stanu ekologicznego cieków. Jest to istotne zadanie pozwalające chociażby wyznaczyć odcinki rzek wskazane do ochrony (o bardzo dobrym stanie ekologicznym) lub te wymagające działań naprawczych (o złym lub słabym stanie ekologicznym). Celem zajęć ma być zatem wykorzystanie w miarę obiektywnej metody badawczej do oceny wpływu człowieka na rzekę i jej dolinę. Metoda RHS (River Habitat Survey) to jedna z najbardziej rozpowszechnionych metod hydromorfologicznej oceny cieków. Należy jednak pamiętać, że nie nadaje się ona do oceny bardzo silnie przekształconych cieków miejskich. Należy mieć to na uwadze przy wyborze miejsca przeprowadzenia zajęć terenowych. Do przeprowadzenia obserwacji nie jest wymagany żaden dodatkowy sprzęt. Prowadzi się je w 10 przekrojach (w metodzie RHS nazywanych „transektami”). Odległość między nimi wynosi 50 metrów, tak więc docelowo badanie obejmuje 500 metrowy odcinek rzeki. Zastosowanie metody RHS umożliwia obliczenie dwóch syntetycznych indeksów jakości cieku: wskaźnika naturalności siedliska (Habitat Quality Assessment – HQA) oraz wskaźnika przekształcenia siedliska (Habitat Modification Score – HMS). Zestawienie powyższych wskaźników pozwala na jednoznaczne określenie klasy stanu hydromorfologicznego badanego odcinka cieku.