dc.contributor.author | Michałowska, Danuta Anna | |
dc.date.accessioned | 2025-02-10T09:24:38Z | |
dc.date.available | 2025-02-10T09:24:38Z | |
dc.date.issued | 2024-12-20 | |
dc.identifier.issn | 0208-6069 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/54583 | |
dc.description.abstract | In court procedures, the role of court experts and their opinions is important for the final decisions. It is generally accepted that the court appoints experts and makes decisions based on – among other things – specialised expertise and opinions of these experts. Court experts’ knowledge differs from that of judges. It is worth analysing the intersections between these two types of knowledge. In this context, special attention is to be paid to the position and status of the child in court proceedings in family matters. The main purpose of this article is to examine the role of court experts in safeguarding children’s best interests in civil procedures within the family matters context, which can help to improve the understanding of and trust in court experts’ contribution from the institutional and societal perspective. | en |
dc.description.abstract | W procedurach sądowych rola biegłych i ich opinie mają znaczenie dla ostatecznych rozstrzygnięć. Przyjęło się, że sąd wyznacza i powołuje biegłych, aby na podstawie m.in. ich specjalistycznej ekspertyzy i opinii podejmować decyzje. Wiedza biegłych różni się od wiedzy sędziów. Warto przeanalizować punkty przecinania się tych dwóch rodzajów wiedzy. W tym kontekście szczególnej uwagi godne jest miejsce i status dziecka w postępowaniach sądowych dotyczących spraw rodzinnych. Głównym celem niniejszego artykułu jest analiza roli biegłego sądowego w ochronie dobra dziecka i jego statusu prawnego w postępowaniu cywilnym w sprawach rodzinnych, co może wzmocnić zrozumienie działalności biegłych oraz pokładane w niej zaufanie z perspektywy zarówno instytucjonalnej, jak i społecznej. | pl |
dc.language.iso | en | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica | en |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
dc.subject | the role of court experts | en |
dc.subject | specialised knowledge of court experts | en |
dc.subject | the status and rights of child in court proceedings | en |
dc.subject | hearing, public trust | en |
dc.subject | rola biegłych sądowych | pl |
dc.subject | specjalistyczna wiedza biegłych sądowych | pl |
dc.subject | status dziecka w postępowaniu sądowym | pl |
dc.subject | zaufanie publiczne | pl |
dc.title | The Role of Court Experts in Protecting the Interest of the Child in Domestic Civil Procedures | en |
dc.title.alternative | Rola biegłych sądowych w ochronie dobra dziecka w rodzimym postępowaniu cywilnym | pl |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 119-139 | |
dc.contributor.authorAffiliation | Adam Mickiewicz University in Poznań | en |
dc.identifier.eissn | 2450-2782 | |
dc.references | Andrzejewski, Marek. 2017. “O roli nauk pomocniczych prawoznawstwa w orzekaniu w sprawach rodzinnych”. In Wokół problematyki małżeństwa w aspekcie materialnym i procesowym. Edited by Jakub M. Łukasiewicz, Aneta M. Arkuszewska, Anna Kościółek. 80–97. Toruń: Adam Marszałek Publishers. | en |
dc.references | Błaszczak, Łukasz. Krystian Markiewicz. Eds. 2016. Rola biegłego w postępowaniach sądowych. Wrocław: Presscom Publishers. | en |
dc.references | Błażek, Magdalena. Aleksandra Lewandowska-Walter. 2017. Rozwód jako proces. Perspektywa dorosłych i dzieci. Warszawa: Difin. | en |
dc.references | Bodio, Joanna. 2019. Status dziecka jako uczestnika postępowania nieprocesowego. Warszawa: Wolters Kluwer. | en |
dc.references | Bodio, Joanna. 2019a. “Zdolność procesowa a zdolność postulacyjna. Glosa do uchwały SN z dnia 26 lutego 2015 r., III CZP 102/14”. Orzecznictwo Sądów Polskich 11: 35–49. | en |
dc.references | Brown, Sarah. Leam Craig. Rebecca Crookes. Amy Summerfield. Natalie E. Corbett. Joanne Lackenby. Erica Bowen. 2015. The Use of Experts in Family Law. Understanding the Processes for Commissioning Experts and the Contribution They Make to the Family Court. London: Ministry of Justice. | en |
dc.references | Cieśliński, Marcin. 2015. “Praktyka sądowa wysłuchiwania małoletnich w postępowaniach cywilnych w kontekście idei przyjaznego wysłuchiwania dziecka (komunikat o wynikach badania)”. Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne 24: 221–236. | en |
dc.references | Cieśliński, Marcin. 2021. “Sądowe wysłuchanie dziecka a stanowisko jego rodziców”. Przegląd Sądowy 1: 45–58. | en |
dc.references | Committee on the Rights of the Child. 2006. Days of General Discussion of the Committee on the Rights of the Child. Forty-third Session 11–29 September 2006. https://cypcs.org.uk/wpcypcs/wp-content/uploads/2021/02/Day-of-General-Discussion-Report-2006.pdf | en |
dc.references | Cudak, Henryk. 2003. Funkcjonowanie dzieci z rodzin rozwiedzionych. Toruń: Adam Marszałek Publishers. | en |
dc.references | Czerederecka, Alicja. 2010. “Psychologiczne kryteria wysłuchania dziecka w sprawach rodzinnych i opiekuńczych”. Rodzina i Prawo 14/15: 22–43. | en |
dc.references | Czerederecka, Alicja. 2016. Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych. | en |
dc.references | Czerederecka, Alicja. Ed. 2020. Wyzwania psychologa jako biegłego w relacji z wymiarem sprawiedliwości. Kraków: Instytut Ekspertyz Sądowych. | en |
dc.references | Daly, Aoife. 2018. Children, Autonomy and the Courts. Beyond the Right to be Heard. Leiden–Boston: Brill. https://doi.org/10.1163/9789004355828 | en |
dc.references | Długoszewska, Iwona. 2012. Przesłanki oraz skutki ograniczenia i pozbawiania władzy rodzicielskiej. Warszawa: LexisNexis. | en |
dc.references | Dzierżanowski, Jerzy. 2010. “Psychospołeczna sytuacja dziecka w małżeństwach rozwodzących się”. In Rodzina w nurcie współczesnych przemian. Edited by Dariusz Krok, Paweł Landwójtowicz. 255–278. Opole: Uniwersytet Opolski. | en |
dc.references | Flaga-Gieruszyńska, Kinga. Ed. 2020. Biegły w postępowaniu cywilnym i karnym. Komentarz praktyczny z orzecznictwem. Wzory pism procesowych i orzeczeń. Warszawa: C.H.Beck. | en |
dc.references | Gluza, Paulina. Zofia Kołakowska-Halbersztadt. Maciej Tański. 2013. Dziecko w rozstaniu rodziców. Warszawa: Wolters Kluwer. | en |
dc.references | Gruza, Ewa. 2021. Psychologia sądowa dla prawników. Warszawa: Wolters Kluwer. | en |
dc.references | Gudowski, Jacek. 2012. In Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Postępowanie rozpoznawcze. T. 2. 256. Edited by Tadeusz Ereciński. Warszawa: LexisNexis. | en |
dc.references | Gudowski, Jacek. 2023. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Postępowanie rozpoznawcze (art. 1–124). T. 1. Edited by Tadeusz Ereciński. Warszawa: Wolters Kluwer. | en |
dc.references | Gurgul, Józef. 2013. “O swobodnej ocenie opinii biegłego”. Prokuratura i Prawo 10: 34–56. | en |
dc.references | Habscheid, Walther J. 1991. “Verfahren in Zivilsachen und aktuelle Fragen zum rechtlichen Gehör“. In Z zagadnień prawa cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesora A. Stelmachowskiego. Edited by Jan Gajewski. 263. Białystok: Wydział Prawa Filii Uniwersytetu Warszawskiego. | en |
dc.references | Helios, Joanna. Wioletta Jedlecka. 2017. “Diagnoza i ochrona dziecka z traumą rozwojową w polskim systemie oświatowym”. Issues in Early Education 38(3): 73–81. https://doi.org/10.26881/pwe.2017.38.06 | en |
dc.references | Helios, Joanna. Wioletta Jedlecka. 2019. Diagnoza i ochrona dziecka z traumą rozwojową w polskim systemie prawa. Warszawa: Difin. | en |
dc.references | Hodtkin, R. P. Newell. 2006. Implementation Handbook for the Convention on the Rights of the Child. Geneva: UNICEF. | en |
dc.references | Jaśkiewicz, Jacek. 2013. Poznanie faktów w postępowaniu cywilnym. Warszawa: Wolters Kluwer. | en |
dc.references | Jędrejek, Grzegorz. 2018. “Zasada ochrony dobra dziecka a postępowanie cywilne”. In Honeste Procedere. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Kazimierzowi Lubińskiemu. Edited by Agnieszka Laskowska-Hulisz, Joanna May, Marek Mrówczyński. 225–235. Warszawa: Wolters Kluwer. | en |
dc.references | Krzysiak, Aleksandra. 2023. “Ochrona dobra dziecka w postępowaniu cywilnym – uprawnienia i obowiązki dotyczące małoletniego w postępowaniu nieprocesowym”. Ars Iuridica 23(2): 97–110. https://doi.org/10.17951/szn.2023.23.2.97-110 | en |
dc.references | Kuna, Dominika. 2024. “Znaczenie głosu dziecka w procedurze cywilnej – nowe standardy wysłuchania małoletniego w świetle ochrony interesu dziecka”. Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka 23(3): 83–100. | en |
dc.references | Lewicka, Monika. 2021. “Dziecko w sytuacji rozwodu rodziców. Implikacje pedagogiczne”. Teologia i Moralność 1(29): 93–108. https://doi.org/10.14746/TIM.2021.29.1.6 | en |
dc.references | Mercer, Jean. 2018. Child Development: Concepts & Theories. Los Angeles: Sage Publications. | en |
dc.references | Miller, Glenn H. 2002. “The Psychological Best Interest of the Child Is Not the Legal Best Interest”. Journal of the American Academy of Psychiatry and the Law 30: 196–200. | en |
dc.references | Mróz-Szarmach, Dominika. 2020. “Ochrona praw dziecka w postępowaniu cywilnym (zagadnienia wybrane)”. In Instrumenty ochrony praw rodziny i ochrony praw dziecka. Edited by Małgorzata Balwicka-Szczyrba, Anna Sylwestrzak. Gdańsk–Sopot: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. | en |
dc.references | Op de Beeck, Hanne. Katrien Herbots. Sara Lembrechts. Nele Willems. Kathy Vlieghe. 2017. “Najlepiej pojęty interes dziecka – między teorią a praktyką”. Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka 16(2): 127–222. https://doi.org/10.5007/1677-2954.2017v16n1p127 | en |
dc.references | Pisarska, Agnieszka. 2023. “Pojęcie ‘dobra dziecka’. Przegląd wybranych koncepcji”. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J. Paedagogia-Psychologia 36(4): 183–202. https://doi.org/10.17951/j.2023.36.4.183-202 | en |
dc.references | Saywitz, Karen J. Gail S. Goodman. Thomas D. Lyon. 2002. “Interviewing Children in and out of Court: Current Research and Practice Implications”. In The APSAC Handbook on Child Maltreatment. Edited by John B. Myers. 349–377. Thousand Oaks, CA: Sage. | en |
dc.references | Saywitz, Karen J. Thomas D. Lyon. Gail S. Goodman. 2017. “When Interviewing Children: A Review and Update”. In The APSAC Handbook on Child Maltreatment. Edited by J. Bart Klika, Jon R. Conte. Thousand Oaks, CA: Sage. | en |
dc.references | Skubik-Ślusarczyk, Sylwia. 2018. “Wymiar sprawiedliwości przyjazny dziecku – perspektywa prawno-psychologiczna”. Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 3897: 133–157. https://doi.org/10.19195/2084-5065.50.9 | en |
dc.references | Słyk, Jerzy. 2013. “Rozstrzyganie o istotnych sprawach dziecka w przypadku braku porozumienia rodziców (art. 97 § 2 k.r.o.)”. Prawo w Działaniu 14: 77–120. | en |
dc.references | Słyk, Jerzy. 2015. “Aspekty prawne wysłuchania dziecka w postępowaniu cywilnym”. Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka 14(4): 9–31. | en |
dc.references | Stanik, Jan M. 2013. Psychologia sądowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. | en |
dc.references | Stankowska, Magdalena. 2012. “Długoterminowe konsekwencje rozwodu. Problemy dorosłych dzieci z rodzin rozwiedzionych”. In Wielość spojrzeń na małżeństwo i rodzinę. Edted by Anna Kwak, Mariola Bieńko. 175–185. Warszawa: Wydawnictwo UW. | en |
dc.references | Stojanowska, Wanda. 1997. “Dziecko w postępowaniu sądowym”. Jurysta 5: 50–61. | en |
dc.references | Stojanowska, Wanda. 1998. “Status dziecka w zakresie jego uczestnictwa w postępowaniu sądowym”. In Pedagogika wobec kryzysów życiowych. Edited by Jerzy Stochmiałek. 105–107. Warszawa–Radom: Instytut Ekspertyz Sądowych. | en |
dc.references | Stojanowska, Wanda. Mirosław Kosek. 2018. “Dobro dziecka a kolejne nowelizacje Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego”. Ius Matrimoniale 29(4): 41–56. https://doi.org/10.21697/im.2018.29.4.03 | en |
dc.references | Włodarczyk-Madejska, Justyna. 2017. Efektywność opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. | en |
dc.references | Włodarczyk-Madejska, Justyna. 2017a. “Opinia biegłego w sprawach cywilnych w świetle badania aktowego”. Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne 31: 155–176. | en |
dc.references | Włodarczyk-Madejska, Justyna. 2018. “Efektywność opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów”. Prawo w Działaniu 33: 172–210. | en |
dc.references | Zajączkowska-Burtowy, Joanna. 2021. “Dobro dziecka jako wartość podlegająca szczególnej ochronie w sprawach dotyczących wykonywania władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem”. In Realizacja zasady dobra dziecka w mediacji w sprawach dotyczących wykonywania władzy rodzicielskiej i kontaktów. Edited by Joanna Mucha. 141–175. Warszawa: Wolters Kluwer. | en |
dc.references | Zajączkowska-Burtowy, Joanna. Michał Burtowy. 2023. “Postępowanie sądowe i mediacja w międzynarodowych sprawach rodzicielskich”. In Międzynarodowe prawo rodzinne. Edited by Piotr Mostowik. 564–607. Warszawa: Wolters Kluwer. | en |
dc.references | Zieliński, Maciej. 1979. Poznanie sądowe a poznanie naukowe. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. | en |
dc.references | Charter of Fundamental Rights of the European Union (2000). Article 24. | en |
dc.references | Convention on the Rights of the Child adopted by the United Nations General Assembly on November 20, 1989 (Journal of Laws of 1991, No. 120, item 526, as amended). | en |
dc.references | Council of Europe 2024. “Child-friendly justice”. https://www.coe.int/en/web/children/child-friendly-justice#{%2212440309%22:[0]} (accessed: 26.10.2024). | en |
dc.references | European Convention on the Exercise of Children’s Rights, drawn up in Strasbourg on January 25, 1996 (Journal of Laws of 2000, No. 107, item 1128). | en |
dc.references | European Convention on Human Rights (ECHR). The ECHR, adopted in Rome on November 4, 1950, Article 8. Article 6. | en |
dc.references | Code of Civil Procedure (Journal of Laws, item 1062). | en |
dc.references | Constitution of the Republic of Poland (1997). | en |
dc.references | The Guidelines of the Committee of Ministers of the Council of Europe on Child-friendly Justice 2011. | en |
dc.references | Hague Convention on Jurisdiction, Applicable Law, Recognition, Enforcement, and Cooperation in Respect of Parental Responsibility and Measures for the Protection of Children (1996). | en |
dc.references | Hague Convention on the Civil Aspects of International Child Abduction (1980). | en |
dc.references | Regulation of the Minister of Justice of October 24, 2005, on court experts (Journal of Laws of 2005, No. 15, item 133, as amended). | en |
dc.references | International Labour Organization (ILO) Convention No. 182 on the Worst Forms of Child Labour (1999). | en |
dc.references | Istanbul Convention on Preventing and Combating Violence against Women and Domestic Violence (2011). | en |
dc.references | Polish Act on the Commissioner for Children’s Rights (2000). | en |
dc.references | Polish Act on Counteracting Domestic Violence (2005). | en |
dc.references | UN Resolution 1325 on Women, Peace, and Security (2000). | en |
dc.references | II CSKP 1199/22, II CSKP 1199/22 – The best interests of the child, as the primary directive in decision-making in matters concerning the child and in resolving conflicts of interest between the child and other parties – Supreme Court Ruling. | en |
dc.references | Supreme Court Decision of November 24, 2016, case II CA 1/16, published in OSNC 2017/7–8, item 90. | en |
dc.contributor.authorEmail | damichal@amu.edu.pl | |
dc.identifier.doi | 10.18778/0208-6069.109.07 | |
dc.relation.volume | 109 | |