Nowe przestrzenie i formy turystyki w gospodarce doświadczeń

Abstract

Jedną z najgłośniejszych gospodarczych teorii początku XXI w. jest koncepcja ekonomii doświadczeń B. PINE’A I J. GILMORE’A (1999). Dla branży turystycznej nie jest to nic nowego – od zawsze sprzedaje przecież emocje, przeżycia, marzenia i wspomnienia ściśle związane z podróżowaniem. W ostatnim czasie jednak przykłada się zdecydowanie większą uwagę do profesjonalnego (świadomego i celowego) kształtowania produktów turystycznych silnie nacechowanych emocjami . Wysiłki zmierzające do kreowania oryginalnych doświadczeń turystów obejmują oczywiście nie tylko różnorodne modyfikacje tradycyjnych pakietów turystycznych, ale także poszukiwanie nowych przestrzeni wypoczynku i rozwijanie nowych form turystyki. Celem niniejszego artykułu jest dokonanie przeglądu nowych obszarów turystyczno-rekreacyjnych (np. obszary militarne, nowe obiekty sakralne, tzw. destination centres, przestrzenie: codzienności i przeżyć ekstremalnych) oraz form podróżowania i wypoczynku (np. turystyka kreatywna, wydarzeń, sportowa, kulinarna, ekstremalna). Analizie poddane zostały przede wszystkim te zjawiska, które obecnie szybko zyskują popularność i nierozerwalnie wiążą się z kształtowaniem tzw. triady turystycznych doświadczeń (STASIAK, WŁODARCZYK 2013).One of the best known economic theories of the early 21 st c. is Pine & Gilmore's of the experience economy (1999). This is nothing new for the tourism industry which has always been selling emotions, dreams and memories involving travel. Recently, however, it has become much more important to provide professionally (consciously and purposefully) prepared tourism products, strongly marked with emotion (Stasiak 2013) . Efforts to create original experiences for tourists include not only various modifications of traditional tourism packages, but also a search for new recreation spaces and new forms of tourism. The aim of this article is to review new tourism-recreational areas (e.g. military areas, new churches, so-called 'destination centres', along with ordinary and extreme experience spaces), as well as new forms of travel and recreation (e.g. creative, event, sports, culinary or extreme tourism). The analysis includes those phenomena which above all are currently gaining in popularity as part of the tourist experience triad (STASIAK, WŁODARCZYK 2013).